24 Haftalık Gebelik – Hamileliğin 24. Haftası

24 haftalık gebelik, hamileliğin ikinci üç aylık döneminin yani ikinci trimesterin son haftasıdır. Bebeğin neredeyse tüm organları oluşur. Hatta erken doğum halinde prematüre bebek gerekli yaşam desteği sunulduğunda hayatta kalma şansına sahiptir denebilir. Hamilelik sürecinin en keyifli dönemlerinden biri 24 haftalık gebelik döneminde anne adayının henüz hareketleri ağırlaşmamıştır ancak hamile olduğu dışarıdan açıkça belli olur.

24 Haftalık Gebelik Anne Adayındaki Değişiklikler Nelerdir?

Anne adayının karnının iyice büyüdüğü ve belirginleştiği 24 haftalık gebelik döneminde “hamile misin?” soruları daha sık duyulmaya başlanır. Karın büyümesi ile birlikte anne adayının ağırlık merkezi değişir ve denge kurma ile ilgili sorunlar yaşanabilir. Bu nedenle ayağa kalkarken dikkatli olmakta ve ani hareketlerden kaçınmakta fayda vardır. Yine ağırlık dengesinin bozulmasına bağlı olarak anne adayında bel, bacak ve sırt ağrıları görülebilir. Süt bezlerinin gelişimi göğüslerde ağrı ve baskıya neden olabilir. Hamilelik hormonlarına bağlı olarak mide yanmaları ve sindirim problemleri de artabilir. Ayrıca uykusuzluk, uyumada güçlük ve uykudan sık sık uyanma gibi şikâyetler 24 haftalık gebelik sürecinde en sık rastlanılan problemler arasındadır.

Karın bölgesinde büyümeye bağlı olarak ciltte çatlaklar ve rahim genişlemesinden dolayı karnın her iki tarafında ağrılar gözlenebilir. Bebeğin kemik ve diş gelişimi için anneden kendi vücuduna kalsiyum çekmesi anne adayının diş ve diş eti problemleri ile karşı karşıya kalmasına neden olabilir. Rahim genişlemesi mesaneye baskı yaparak sık idrara çıkma hissi yaratır. Bu dönemde görülen en büyük sorunlardan biri de hemoroiddir. Gebelik hormonlarına bağlı olarak gelişen kabızlık hemoroid problemine neden olabilir. Yine gebelik hormonlarından kaynaklı vajina akıntısında çoğalma, baş ağrısı, sıcak basmaları gözlemlenebilir. El ve ayaklarda ödem, gebelik hormonlarına bağlı ciltte kahverengi lekelenmeler, koku alma duyusunda artış, duygu durum bozuklukları 24 haftalık gebelik belirtileri arasındadır. Bu dönemde anne adayının karın bölgesinde gebelikte salgılanan hormonlara bağlı “linea nigra” adı verilen ve göbek deliğinden vajinaya doğru inen bir çizgi oluşur. Bu çizgi doğumdan kısa bir süre sonra kaybolur.

24 Haftalık Gebelikte Bebeğin Gelişimi Nasıldır?

24 haftalık gebelik döneminde bebeğin ortalama büyüklüğü neredeyse küçük bir kavun kadardır. Kas kütlesinin artmasına bağlı olarak bebek hareketleri anne tarafından belirgin bir şekilde hissedilir. Bebeğin ağırlığı yaklaşık 600 grama ulaşır ve boyu ise 30 santimetre civarındadır. Bir mısır koçanı büyüklüğüne ulaşan bebek, günün büyük bir çoğunluğunu uyuyarak geçirir. Diğer tüm organlar gibi akciğerler de oluşmuştur fakat akciğerlerin gelişimi tamamlanmamıştır. Akciğerlerin dış ortamda normal solunum fonksiyonlarını yapabilmesi için ihtiyaç duyduğu “sürfaktan” adlı maddenin üretimine henüz başlanmamıştır. Bu maddenin üretimi 26. haftada başladığı için herhangi bir nedenden dolayı erken doğum söz konusu olursa bebeğin akciğer gelişiminin tamamlanması için anne adayına ek ilaçlar verilebilir.

Hamileliğin 24. haftası, bebeğin yüz gelişiminin tamamlandığı haftadır denebilir. Bebeğinizin kirpikleri, saçları ve kaşları çıkar. Genel yüz hatları belirginleşir. Deri altı yağ depoları ve deri pigmentasyonu henüz tamamlanmadığı için bebeğin cildi transparan görünüme sahiptir. Kan damarları ve kemikleri dışarıdan bakıldığında görülebilir yapıdadır. Geçen haftalara oranla bebeğin kafa gövde oranı daha orantılıdır. Bebeğiniz 24 haftalık gebelik döneminde artık dışarıdaki sesleri duyabilir ve bu seslere tepki verebilir. Amniyon sıvısı içinde solunum ve sindirim yapabilen bebeğin kalın bağırsaklarında mekonyum adı verilen kaka oluşur.

24 Haftalık Gebelik Bebeğin Ultrason Görüntüleri

Bebeğinizin hem bilişsel hem de duygusal faaliyetlerinin gelişmeye başladığı 24 haftalık gebelik döneminde bebeğiniz sizin hislerinizi anlamaya başlar. Organlarının hemen hepsi gelişir ve aynı zamanda sindirim, solunum ve sinir sistemi gibi pek çok vücut fonksiyonlarını da yapabilir haldedir. Ultrasonda bebeğinizin görüntüsü daha keyiflidir. Elleri, ayakları, burun, göz ve genel vücut yapısıyla küçük bir insan formundadır. Ultrason öncesi şekerli yiyecekler tüketerek bebeğinizin hareketlerini görebilirsiniz. Elleri ve ayaklarını bilinçli olarak hareket ettirir ve dış uyaranlara verdiği tepkileri ultrasonda görebilirsiniz. Bebeğin uygun pozisyonunda cinsiyet rahatlıkla ayırt edilebilir. Cilt altında yağ dokusu gelişimi tamamlanmadığı için cilt şeffaftır ve özellikle dört boyutlu ultrasonda bebeğin damarları ve organları görülebilir. Gebeliğin ilerleyen sürecinde cilt altı yağ dokusu artarak cilt normal görünümünü kısa zamanda alır. Rahim kendini doğuma hazırladığı için yalancı kasılmalar denilen “Braxton Hicks” kasılmaları gözlenir. Düzensiz kasılmalar şeklinde görülen bu durum hafif şiddetli ağrılara neden olabilir.

24 Haftalık Gebelik Anne Adayının Dikkat Etmesi Gerekenler

Erken doğumun kabul edilebilir olduğu ancak bebeğin doğması halinde başta soluk alıp verme ile ilgili olmak üzere birçok problemle karşılaşacağı ve yoğun bakım ihtiyacının olabileceği hamileliğin 24. haftası aynı zamanda gebelik hormonlarına bağlı olarak gelişen gestasyonel diyabet tanısının da konulduğu dönemdir. Komplikasyonları nedeniyle hem anne adayının hem de bebeğin sağlığını ciddi bir şekilde tehdit eden bu durum için OGTT yani Oral Glukoz Tolerans Testi yapılır. Testin sonucuna göre anne adayının tedavisine başlanabilir. 14 haftalık gebelik sürecinde aşağıdakilere dikkat ederek daha rahat bir gebelik geçirebilirsiniz:

• Bebeğin büyümesine bağlı olarak karın bölgesinde büyüme gözlenir, bu durum bağırsaklara baskı yaparak kabızlık meydana getirebilir. Beslenme programınıza lif içeriği yüksek sebze, meyve, kuru baklagiller, tam tahıllı besinler ekleyebilirsiniz. Aynı zamanda su tüketimini artırmak da fayda var.
• Anne adayının ağırlık merkezinin değişmesi, baş dönmesine neden olabilir. Baş dönmelerinin önüne geçmek için ani hareketlerden kaçınmak gerekir.
• Erken doğum tehlikesine karşı anne adayının aşırı güç gerektiren fiziksel aktivitelerden kaçınması önemlidir. Doktorunuza danışarak gebeliğinizi riske atmayacak hafif egzersizler yapabilirsiniz.
• 24 haftalık gebelik döneminde rahim genişlemesine bağlı olarak round ligament ağrısı denilen kasık ve karın bölgesinde bıçak saplanması şeklinde ağrılar oluşur. Ağrılar normal olsa da eğer şiddetliyse ağrıya ateş ve kanama gibi durumlar eşlik ederse doktora danışılması önemlidir.

24 haftalık gebelik süreci ile ilgili aklınıza takılan her konuda CiciÇocuk’u ziyaret edebilir ve merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarına ulaşabilirsiniz.

Kaynakça: