5 Aylık Bebek Gelişimi: Fiziksel, Duygusal ve Duyusal Gelişim

Bebeğinizin artık yavaş yavaş duygularını ve tepkilerini belli etmeye başladığı, günlük hareket düzeyinin arttığı beşinci aya hoş geldiniz! Bu dönemde bebeğinizin cıvıltıları eve neşe katarken, onun gelişim sürecindeki birçok yenilik de sizi şaşırtabilir ve heyecanlandırabilir. Peki, 5 aylık bebek gelişimi fiziksel, duyusal, zihinsel ve sosyal açıdan nasıl ilerler? Gelin, bebeğinizin beşinci ayında onu ve sizi bekleyen gelişmelere birlikte göz atalım. 

5 Aylık Bebeklerin Fiziksel Gelişimi

Bebeklerin 5. aydaki büyüme hızı, genellikle 4. ay ile eşdeğer şekilde seyreder. Bebekler bu dönemde çoğunlukla 450 – 600 gram kadar kilo alır. Boy ve baş çevrelerinin uzunluğunun ise, yaklaşık 1,25 cm artması beklenir. 5 aylık kız bebeklerin ortalama vücut ağırlığı 5 – 8,7 kg; erkek bebeklerin ortalama vücut ağırlığı ise 5,1 – 9 kg arasında değişir. Yine bu dönemde, kız bebeklerin boy uzunluğunun 57 – 70 cm, erkek bebeklerin boy uzunluğunun da 58 – 70 cm olması beklenir. Baş çevresi ölçüleri ise kız bebeklerde ortalama 41,5 cm, erkek bebeklerde yaklaşık 42,6 cm’dir. Prematüre bebeklerde söz konusu ölçüler daha düşük şekilde seyredebilir. Ayrıca her bebeğin gelişim süreci farklı olduğu için, beklenen ölçülerden daha az ya da daha çok büyüme görülebilir. 

Bebeğiniz beşinci ayını doldurduğunda, vücudunu bilinçli olarak çok daha başarılı bir şekilde kullanabilmeye başlar. Çeşitli objelere uzanabilir, onları tek eliyle kavrayabilir. Genellikle, elinde tuttuğu objelerin büyük çoğunluğunu, onların dokusunu daha yakından tanımak için ağzına götürmeye çalışır. Önceki aylarda sesin geldiği yöne yalnızca gözlerini ya da başını çevirirken, beşinci ayında artık tüm vücuduyla sesin geldiği yöne doğru dönebilmeye başlar. Bu dönemde refleksleri de oldukça kuvvetlendiği için, bebeğiniz sallanan ya da sarkan bir objeyi olduğu yerden veya sizin elinizden almaya çalışabilir. Beş aylık bebeklerin görme yetisi de gitgide geliştiği için, küçük objelere olan ilgileri artar. Bu nedenle bebeğinizin yutabileceği ya da kendine zarar verebileceği küçük objeleri onun ulaşabileceği yerlerden kaldırmanız büyük önem taşır. 

5 Aylık Bebek Duyusal Gelişimi

• Beş aylık bebekler artık yetişkinlerin duyabildikleri tüm sesleri duyma yetisine sahiptir. Haliyle çevrelerinde olup biten her şeye olan ilgileri de gitgide artar.
• Bebeğiniz bu dönemde ona farklı gelen her sesi dinlemeye ve anlamlandırmaya çalışır. 
• Farklı tonlardaki sesleri ve müzikleri birbirinden ayırt edebilmeye başlar.
• Sizin sesinizin tonundan duygularınızı da anlayabileceği için, bebeğinizle iletişim kurarken ses tonunuza dikkat etmeniz gerekir. 
• Parlak renkler bu dönemde de bebeğinizin halen en çok ilgisini çeken tonlardır. Ancak artık birbirine yakın tonlar da dahil olmak üzere birçok rengi ayırt edebilmeye başlar. 
• Görme yetisi güçlenen bebeğinizin izleme ve koordinasyon becerisi de her geçen gün gelişir.
• Hareket eden bir cismi ya da zıplayan bir topu gözleriyle takip edebilir. 

5 Aylık Bebeklerin Zihinsel Gelişimi

• Beşinci ayını dolduran bebeğinizin hafızası da günden güne güçlenir.
• Artık karşılaştığı yüzleri, gördüğü nesneleri ve yaşadığı anları aklında tutabilmeye başlar. 
• Sizin sesinizi taklit etmeye çalışabilir ya da sizden duyduğu seslere bilinçli tepkilerle karşılık verebilir. 
• Parmaklarını çok daha bilinçli ve kontrollü şekilde kullanabilmeye başladığı için, çeşitli objeleri kavramaya ve onları bir yere vurarak farklı sesler çıkarmaya çalışır.
• Sebep ve sonuç ilişkisini artık daha iyi anlamlandırabilir. Örneğin ağladığı zaman sizi kısa sürede yanında göreceğini, deneyimlerinden yola çıkarak çözebilir. 

5 Aylık Bebek Sosyal Gelişimi

• 5. ay bebeğinizin duygularını yansıtmak için bilinçli olarak tepkiler vermeye başladığı bir dönemdir. 
• Bu nedenle onu mutlu eden bir durum karşısında gülücükler saçarken, onu kızdıran bir olay karşısında da aniden kaşlarını çatabilir. 
• Onunla konuştuğunuzda sizi dikkatle dinler ve farklı tepkiler verir. 
• Artık günlük yaşamının bir düzen içinde olmasını bekler. Sizi mümkün olduğunca yanında görmek ister ve günlük rutininiz radikal bir şekilde bozulursa, bu durumu muhtemelen pek de hoş karşılamaz. 
• 5 aylık bebeklerin büyük çoğunluğu, bu dönemde kendisini aynada görmekten hoşlanır. 
• Bebeğiniz bu süreçte oyuncaklarına, geçmişte olduğundan daha fazla ilgi gösterebilir. 
• Kendini ve dış dünyayı keşfetmek için daha hevesli ve ilgili görünür. 

5 Aylık Bebek Neler Yapabilir?

• Bebeğiniz beşinci ayını doldurduğunda, artık sizi kolaylıkla tanıyabilir. 
• Bu dönemde bebeğinizin neşeli çığlıkları tüm evi doldurabilir. 
• Vücudunu bir taraftan diğerine doğru döndürebilir ve yuvarlanabilir. 
• Küçük boyutlu objelere odaklanabilir ve onları elinde tutmaya çalışabilir. 
• Onu ellerinden tutarak desteklediğinizde bir süreliğine ayakta durabilir.
• Ardışık heceleri söyleyebilir ve çoğunlukla sesleri taklit etmeye çalışır. 
• Bir ses duyduğunda tüm vücudunu sesin geldiği yöne doğru döndürebilir.
• Heyecanlandığında çığlık atabilir.
• Yüzüstü pozisyonda yatarken kollarını kullanarak göğsünü yerden kaldırabilir.
• Adı söylendiğinde kendisine hitap edildiğini anlayabilir.
• Dik pozisyonda oturtulduğu zaman başını destek almadan düz tutabilir. 
• Sizi ve sık gördüğü insanları yabancılardan ayırabilir.
• Dikkat çekmek için ya da hoşuna gitmeyen bir durum karşısında ağlamaya başlayabilir. 

5 Aylık Bebek Gelişimi Nasıl Desteklenir?

Bebeğinizin sağlıklı gelişim sürecini desteklemek için bu dönemde onunla sık sık konuşabilir, ona şarkı söyleyebilir, müzik dinletebilir ya da kitap okuyabilirsiniz. 5 aylık bebeklere uygun oyunlar da, onun bu dönemi oldukça keyifli geçirmesine ve motor becerilerini gitgide geliştirmesine yardımcı olur. Onu kollarının altından nazikçe tutarak ayakta durmasını sağlamak, bebeğinizin zaman içinde bacaklarını gevşetebilmesi açısından etkili olabilir. Ona daha fazla hareket özgürlüğü sağlamak için, oyun halısının üzerinde duran oyuncakları bebeğinizden biraz daha uzak bir noktaya koyabilir ve bebeğinizin oyuncağa ulaşmaya çalışmasını sağlayabilirsiniz. Bebeğinizin küçük objelere olan ilgisi ve günlük hareket düzeyi arttığı için, evinizi güvenli hale getirmeniz büyük önem taşır. Ayrıca bebeğinizi kucağınıza alarak ayna karşısına geçebilir ve onun kendi yüzünü ve ellerini tanımasına yardımcı olabilirsiniz. 

5 Aylık Bebekler Nasıl Beslenmelidir?

Bebeğiniz beşinci ayında, doktorunuz tarafından aksi belirtilmediği sürece, anne sütüyle beslenmeyi sürdürmelidir. Ek gıdaya altıncı aydan öncesinde geçilmesi tavsiye edilmez. Ek gıdaya erken başlamanız halinde bebeğinizin besin alerjisine ya da çeşitli sindirim problemlerine yakalanma riskini artırabilirsiniz. Bu nedenle bu dönemde bebeğiniz yalnızca anne sütüyle, gerek olması halinde ise formül mamalarla beslenmelidir. 

5 Aylık Bebeklerin Uyku Düzeni Nasıldır?

Bebekler bu dönemde genellikle günde yaklaşık 14,5 – 15 saat boyunca uyur. Ancak her bebeğin uyku düzeni bir diğerinden farklı olabilir. Bebeğiniz gün içinde 1 – 2 saat boyunca kesintisiz süren öğlen uykularına dalabilir ya da yalnızca 15 – 20 dakika süren kısa ve sık periyotlar halinde de uyuyabilir. 

5 Aylık Bebeklerin Sağlık Kontrolü Ne Zaman Yapılır?

Bebeğinizi ilk 6 ay boyunca her ay düzenli olarak doktor kontrolüne götürmeniz gerekir. 5. aya gelindiğinde, doktorunuz bebeğinizin rutin sağlık taramalarını yapar; vücut ağırlığı, baş çevresi ve boy uzunluğu ölçülerini tespit eder. Bebeklerin aşı takviminde beşinci ayda yapılması gereken rutin bir aşı yoktur. Ancak dördüncü ayın sonunda atlanan aşı varsa, bu süreçte ikinci doz aşılar uygulanabilir.

Referans:

https://www.verywellfamily.com/your-5-month-old-baby-development-and-milestones-4172566

http://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/0-36ayliksaglikbakimeslenme.pdf

Uzm. Dr. Canan Yılmaz Durur

2001-2005 yılları arasında Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı (Pediatri) olarak çalışmalarına devam eden Uzm. Dr. Canan Yılmaz Durur, 2005-2010 yılları arasında ise Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Ünitesi’nde üst ihtisasını tamamlamıştır.