Adet Gecikmesinin Nedenleri

Bu içeriği dinleyebilirsiniz

Adet gecikmesi kadınlarda çeşitli nedenlerden dolayı meydana gelebilmektedir. Ancak pek çok kadın adet gecikmesinin en temel nedeni olarak hamileliği görmektedir. Genellikle normal olarak karşılanan adet gecikmesi bazen ciddi hastalıkların habercisi olabilmektedir. Bu nedenle adet gecikmesinin altında yatan nedenlerin bilinmesi ve gerekli tedavinin uygulanması gerekmektedir. Peki, adet gecikmesi neden olmaktadır? İşte cevapları…

Adet Gecikmesinin Nedenleri

Düşük Vücut Ağırlığı

Bazı kadınlar çeşitli nedenlerden dolayı çok fazla kilo verip zayıf bir görüntüye sahip olabilmektedir. Anoreksiya, nervoza ya da bulimia gibi beslenme bozuklukları adet gecikmesine neden olabilmektedir. Kişilerin boyu ile orantılı olarak hesaplanan değerin %10unun altına olması adet gecikmesine yol açar. Çünkü bu durum kadınların vücudunda değişikliklere neden olur ve yumurtalamayı engeller.

Eğer bir kilo kaybettiyseniz, adetiniz gecikebilir hatta döngünüz aksıyabilir. 19’un altındaki bir vücut kitle indeksi ideal görünebilir, ancak aniden meydana gelirse, vücudunuz paniklemeye başlar ve sonucunda adetinizi kaçırmakla sonuçlanabilir. Neden? Çünkü, belli bir adet döngüsü için östrojen gerekir. Aşırı kilo kaybında, hipotalamus, – vücudunuzdaki çeşitli süreçleri düzenlemekten sorumlu olan bez- sizin adet döneminiz geldiğinde gereken östrojeni serbest bırakmaz. Bu tip aşırı durumlarda, zayıf insanlar hiç yumurtlamazlar. Kilo kaybınızın adetinizinin gecikme nedeni olabileceğini düşünüyorsanız, kesinlikle doktorunuzu görmeniz gerekir.

Obezite

Fazla kilolu olmak, az kilolu olmak veya kilonuzda şiddetli değişiklikler yaşanması döngüsünüzü etkilemektedir. Obezite östrojen ve progesteronu etkiler ve doğurganlığın azalmasına neden olabilir. Vücut kitle indeksi çok yüksek olması adet gecikmeleri ile ilişkilidir ve kilo kaybı, obez kadınlar için adet döngüsünü düzenlemeye yardımcı olabilir.

Hastalık, ilaç tedavisi veya diyet değişikliklerinden kaynaklanan kilo alımını veya kilo kaybını içerebilen hızlı kilo değişiklikleri, hormon üretimine veya salımına engel olarak bir veya daha fazla zamanınızı kaçırmanıza neden olabilir.

Polikistik Over Sendromu

Polikistik over sendromu (PKOS), vücudunuzun daha fazla erkeklik hormonu androjen üretmesine neden olan bir durumdur. Bu hormon dengesizliğinin bir sonucu olarak yumurtalıklar üzerinde kistler oluşur. Bu yumurtlamayı düzensiz yapabilir veya tamamen durdurabilir.

PKOS tedavisi, semptomların hafifletilmesine odaklanır. Doktorunuz, döngünüzü düzenlemeye yardımcı olmak için doğum kontrolü veya başka bir ilaç verebilir.

Doğum Kontrolü

Doğum kontrolü esnasında kullanılan ilaçlar ya da çeşitli yöntemler adet düzensizliğine neden olabilmektedir. Doğum kontrolünü bırakmanız durumunda 6 ayda tekrar adet düzeni oluşmaktadır.

Kronik Hastalıklar

Diyabet ya da çölyak gibi kronik rahatsızlıklar da kadınlarda adet düzensizliğine neden olmaktadır. Bunun dışında kan şekeri değişikliği ya da hormonal bozukluklar da adet düzenliği yapmaktadır.

Troid Hastalıkları

Tiroid boynunuzda oturan kelebek şeklinde bir bezdir. Vücudunuzda adet döneminiz de dahil olmak üzere birçok bedensel işlemi etkileyen hormonları üretir.

Tiroidiniz aşırı aktif ise (a.k.a hipertiroidi), daha seyrek adet dönemlerine sahip olmanız daha olasıdır. Hipotiroidizm (yetersiz tiroit) ile dönemleriniz özellikle ağır olabilir. Ancak her iki koşul da, adetiniz gecikebilir veya adetinizi atlayacak şekilde düzensiz döngülere neden olabilir.

Tiroid sorunları ayrıca enerji seviyenizi, ruh halinizi ve hatta kalp atış hızınızı da etkiler. Eğer tiroidiniz adet gecikmelerinizin asıl nedeniyse, muhtemelen başka semptomlarınız da var demektir. Her ne kadar tiroid koşulları tanı koymak için kafa karıştırıcı olsa da, tedavi genellikle oldukça basittir. Bunun sizin sorununuz olduğunu düşünüyorsanız doktorunuza danışın.

Stres

Stres ve yorgunluk adet düzensizliğinin ve adet gecikmesinin en büyük nedenlerindendir. Kişilerde yaşanan duygusal değişiklikler direkt olarak adet dönemini etkilemektedir.

Hem psikolojik hem de fizyolojik stres adet gecikmesine neden olabilir. Zor bir yaşam döneminden (örneğin, hareketli, yeni iş, sevilen birinin kaybı) geçiyorsanız veya fiziksel bir travma yaşarsanız (örneğin, ameliyat, hastalık) adet gecikmesi yaşamanız olağandışı değildir. Zihinsel stres seviyenizi yönetmenize yardımcı olacak birçok şey var. Güvenilir bir arkadaşınıza veya aile üyenize yaşadıklarınız hakkında konuşmak yardımcı olabilir. Egzersiz, yoga, resim veya okuma gibi rahatlamanıza yardımcı olacak etkinlikler için küçük zaman dilimleri hazırlamak da yardımcı olabilir. Stresinizi yönetmeyi çok zor buluyorsanız, bilişsel davranışçı terapi konusunda uzman bir terapistle konuşmak, düşünce kalıplarınızı değiştirmenize ve daha iyi başa çıkmayı öğrenmenize yardımcı olabilir.

Fazla Egzersiz

Egzersiz yapmak sizin için harika – ama çok fazla egzersiz yapmak kısa vadede vücudunuz üzerinde zararlı etkilere neden olabilir. Kendinizi çok zorlarsanız, her uyanma anını spor salonunda geçirirseniz, vücudunuz adet döngüsünü tamamlamak için yeterli östrojen üretme mücadelesi verebilir, bu da adet gecikmesi ile sonuçlanır.

Jimnastikçiler, profesyonel sporcular ve dansçılar, en az üç ay boyunca arka arkaya adet gecikmesi ile amenore adı verilen bir durum için daha büyük risk altındadır.

Erken (Perimenopoz) Menopoz

Menopozun belirleyici belirtilerinden biri, adet döngüsünün 12 aydan daha fazla bir süre boyunca tamamen kaybolmasıdır. Adet döngüsü olan çoğu birey bunu, 40’lı yaşlarının sonunda veya 50’li yaşların başlarında yaşayacaklarını tahmin eder. Ancak bazıları için daha erken olabilir.

Perimenopoz, tam menopoz oluşmadan hemen önceki geçici aşamaya atıfta bulunur. Bu süre zarfında, yumurtalıklar normalden daha az östrojen üretmeye başlar, bu da sizin daha az adet olmanızı sağlar. Tipik menopoz yaşının altında olsanız bile, bu tamamen dışlamanız gereken bir şey değil. Amerikan Hamilelik Derneği, 15 ila 29 yaş arasındaki her 1000 kadından birinin erken menopoz geçireceğini söylüyor.

Genel olarak, adet gecikmelerinize gece terlemeleri veya vajinal kuruluk eşlik ediyorsa, doktorunuza perimenopoz kontrolü olup olmadığını sormak isteyebilirsiniz.

Hamilelik Belirtisi Olarak Adet Gecikmesi

• Hamileliğin en temel belirtisi adet gecikmesidir. Ancak adet gecikmesi tek başına hamilelik belirtisi olarak kabul edilmemektedir. Bunun yanında diğer mide bulantısı, kusma, baş dönmesi gibi hamilelik belirtilerinin de olması durumunda gebelik testi yaptırılmalıdır. İdrar ya da kan testi sonucunda gebelikten emin olunabilmektedir. (Hamile olduğunuzdan şüpheleniyorsanız yazımızı okumanızda fayda var! )
• Adet gecikmesi, adetin ortaya çıkmadığı veya olağan biçimini takip etmediği zamandır. Herhangi bir zamanda gazlı bir mide oluşabilir. Karında gaz veya basınç, adet gecikmesi ile birleştiğinde, birçok insan hamile kalabileceğini düşünür.
• Adetinizin ara sıra birkaç gün gecikmesi normaldir. Ancak, adet olmadan atladığınız bir dönem, döngünün tamamen değiştiği zamandır. Adet gecikmesi hamilelik belirtisi olabilir.
• Gebeliğin erken belirtileri, özellikle kişi daha önce hamile kalmamışsa, kaçırılması kolay olabilir. Adetteki gecikmeyle birlikte, hamilelik göstergeleri olabileceğine dair bazı işaretler var.
• Bununla birlikte, her insan farklıdır ve her biri farklı semptomlar yaşayabilir. Cevabı bulmanın en iyi yolu evde hamilelik testi kullanmaktır.

Adet Döngüsünün Takibi

Takip etmekte yeniyseniz, adet döngünüzü bilmenin birçok yararı vardır. Döngü uzunluğunu, sıklığını ve yumurtladığınızı bilmek, genel sağlığınızı güçlendiren, vücudunuzda neler olup bittiğine asla şaşırmayacağınız anlamına gelir.

Her kadının 28 günlük bir döngüye sahip olduğunu ve döngünün 14. gününde mekanik olarak yumurtladığını varsayan takvim yöntemini duymuş olabilirsiniz. Ancak, eğer siz bir kadın iseniz, o zaman muhtemelen her döngünün aynı gününde robotik olarak yumurtlamazsınız! Aslında, çoğu kadın 22 – 36 gün arasında döngü geçirir ve kadınların% 42’si bu döngüsel değişkenliği yaşar.

Döngünüzün nasıl çalıştığını daha iyi anlamak için, dönemin ilk gününü – yani adetinizin ilk gününü – kaydettiğinizden ve döngünüzün uzunluğu ve sıklığı hakkında bir fikir edindiğinizden emin olun. Evde yumurtlama testleri ayrıca yumurtlamanın izlenmesine de yardımcı olabilir.

Referans:

https://www.healthline.com/health/womens-health/why-is-my-period-late#:~:text=Missed%20or%20late%20periods%20happen,begins%2C%20and%20when%20menopause%20starts.

Op. Dr. Ahmet Hayati

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. Yıllardır çalıştığı özel kliniğinde, perinatoloji alanında uzmanlaşmıştır.