Bu içeriği dinleyebilirsiniz:
Gebeliğiniz boyunca bedeniniz, yaklaşık 40 hafta süren bir değişim sürecine girer. Tüm bu süreç boyunca düzenli olarak doktor kontrollerine gitmeniz, vücudunuzda oluşan değişimlerin ve bebeğinizle ilgili gelişmelerin yakından takip edimesi büyük önem taşır. Hem sizin hem de bebeğinizin sağlığını riske atan bir unsur olup olmadığının tespit edilmesi adına, gebelik döneminde rutin olarak uygulanan bazı testler bulunur. Bu testlerden biri olan hemogram testi, tam kan sayımı olarak da adlandırılır. Peki, hemogram testi nedir ve neden yapılır? Hemogram testinin sonuçları ne ifade eder? İşte hemogram testine ilişkin aklınıza takılan soruların yanıtları…
Hemogram testi (Tam kan sayımı) en çok yapılan kan testlerinden biridir. Tam bir kan sayımı, sağlığınızı etkileyebilecek belirli hastalıkları (enfeksiyon, lösemi (kan kanseri) ve kansızlık gibi) birçok hastalığın tanısını koyabilmek için tarayan kolay ve çok yaygın bir testtir. Bu testi anlamak için kanın iki ana bölümden oluştuğunu bilmek önemlidir: plazma ve hücresel elemanlar. Plazma, kanın kolayca akmasını sağlayan sıvı olan kan parçasıdır. Kanın diğer kısmı kan hücrelerinden oluşur. Hemogram Testi (Tam kan sayımı) kanda dolaşan hücreleri değerlendiren bir testtir. Ayrıca, her kan hücresi türüyle ilgili diğer parametreler hakkında değerli bilgiler sağlar.
Bir hemogram testi tipik olarak, bir kişinin kan örneğinde bulunan hücrelerin sayısı da dahil olmak üzere çeşitli parametreleri ölçen otomatik bir alet kullanılarak gerçekleştirilir. Bir hemogram testinin sonuçları, sadece hücre tipi sayısı hakkında bilgi sağlamaz, aynı zamanda bazı hücrelerin fiziksel özelliklerinin bir göstergesi olabilir. Standart bir CBC aşağıdakileri içerir:
Kandaki ana hücreler beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri ve trombositlerdir. Bu tür hücrelerin her biri, spesifik ve önemli fonksiyonlar yerine getirir.
İçindekiler
Üç Temel Kan Hücresi Türü
Kan hücresi seviyelerindeki değişikliklerin ölçülmesi doktorunuzun genel sağlığınızı değerlendirmesine ve hastalıkları tespit etmesine yardımcı olabilir. Test, üç temel kan hücresi tipini ölçer.
Kırmızı Kan Hücreleri (RBC)
Kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) vücudunuzdaki oksijeni taşır ve karbondioksiti giderir. Bir CBC, kırmızı kan hücrelerinin iki bileşenini ölçer:
Hemoglobin: oksijen taşıyan protein
Hematokrit: Kanınızdaki kırmızı kan hücrelerinin yüzdesi
Düşük hemoglobin ve hematokrit seviyeleri genellikle kanda demir eksikliği olduğunda ortaya çıkan bir durum olan anemi belirtileridir.
Beyaz Kan Hücreleri (WBC)
Beyaz kan hücreleri (akyuvarlar) vücudunuzun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur. Bir CBC vücudunuzdaki beyaz kan hücrelerinin sayısını ve türlerini ölçer. Beyaz kan hücrelerinin sayısındaki veya tipindeki herhangi bir anormal artış veya azalma, enfeksiyon, iltihaplanma veya kanser belirtisi olabilir.
Trombositler
Trombositler kanın pıhtılaşmasına ve kanamanın kontrolüne yardımcı olur. Bir kesim kanamayı durdurduğunda, bunun nedeni trombositlerin işlerini yapmasıdır. Trombosit seviyelerindeki herhangi bir değişiklik sizi aşırı kanama riski altına sokabilir ve ciddi bir tıbbi durumun işareti olabilir.
Hamilelikte Neden Hemogram Testi Yapılır?
Hemogram testi, hamilelik döneminin ilk günlerinde uygulanan bir testtir. Ancak doktorunuz gerek görürse, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde test tekrarlanabilir. Hemogram testinizin sonuçları, doktorunuzun sizin vücudunuzda enfeksiyon, anemi ve polisitemi gibi rahatsızlıkların olup olmadığına dair bilgi sahibi olması açısından oldukça önemlidir.
Hemogram testi sonucunda herhangi bir anormallik olması halinde, doktorunuz yorgunluk gibi geçici unsurların testi etkilememesi adına başka bir zaman diliminde testi tekrarlayabilir. Gebeliğinizin sağlıklı koşullarda ilerleyebilmesi için, kan değerlerinizin ölçülmesi büyük önem taşır. Çünkü bu sayede vücudunuza yeterli miktarda oksijen taşınabilir. Öte yandan, anemi ya da enfeksiyon hastalıkları gibi problemlerin gebeliğin ilk günlerinde tespit edilmesi ve kontrol altına alınması, hem anne hem de bebek sağlığı açısından çok önemlidir.
Hemogram testi hangi hastalıklar için yapılır?
Tam bir kan sayımı, genellikle rutin kontrolün bir parçası olarak dahil edilen ve sıklıkla yapılan bir kan testidir. Tam kan sayımı, enfeksiyonlar, anemi, bağışıklık sistemi hastalıkları ve kan kanserleri dahil olmak üzere çeşitli rahatsızlıkların saptanmasına yardımcı olmak için kullanılabilir.
Hemogram Testi Ne Zaman Yaptırılır?
Hemogram testi çok yaygın bir testtir. Birçok kişi, rutin sağlık muayenesi yaparken tam kan sayımı yaptırır. Eğer bir kişi sağlıklıysa ve sonuçları normal sınırlar dahilindeyse, o kişi sağlık durumu değişinceye veya doktoru gerekli olduğunu hissedene kadar başka bir tam kan sayımı talep etmeyebilir. Doktorunuz genel sağlığınızı izlemek ve anemi veya lösemi gibi çeşitli rahatsızlıkları taramak için rutin tıbbi muayenenin bir parçası olarak tam kan sayımı önerebilir.
- Bir kişide kan hücrelerini etkileyen rahatsızlıklarla ilgili herhangi bir sayıda belirti ve semptom olduğunda hemogram testi yaptırması talep edilir. Bir bireyin yorgunluğu veya zayıflığı varsa veya bir enfeksiyon, iltihaplanma, morarma veya kanama varsa, bir sağlık uzmanı, sebebini teşhis etmek ve ciddiyetini belirlemeye yardımcı olmak için hemogram testi isteyebilir.
Bir kişide kan hücrelerini etkileyen rahatsızlıklarla ilgili herhangi bir sayıda belirti ve semptom olduğunda hemogram testi yaptırması talep edilir. Bir bireyin yorgunluğu veya zayıflığı varsa veya bir enfeksiyon, iltihaplanma, morarma veya kanama varsa, bir sağlık uzmanı, sebebini teşhis etmek ve ciddiyetini belirlemeye yardımcı olmak için hemogram testi isteyebilir.
- Bir kişiye kan hücrelerini etkilediği bilinen bir hastalık teşhisi konduğunda, durumlarını izlemek için genellikle hemogram testi düzenli olarak yaptırması talep edilir. Aynı şekilde, eğer biri kanla ilgili bir bozukluk için tedavi görüyorsa, tedavinin etkili olup olmadığını belirlemek için sıklıkla bir tam kan sayımı yapılabilir.
- Kemoterapi gibi bazı tedaviler, hücrelerin kemik iliği üretimini etkileyebilir. Bazı ilaçlar genel olarak WBC sayısını azaltabilir. Bu ilaç tedavilerini izlemek için düzenli olarak bir hemogram testi talep edilebilir.
- Doktorunuz bir hemogram testini rutin kontrolün bir parçası olarak ya da kanama veya morarma gibi açıklanamayan semptomlarınız varsa yaptırmanızı isteyebilir.
Teste Hazırlanmak İçin Herhangi Bir Şey Yapmam Gerekir Mi?
Tam bir kan sayımı için özel bir hazırlığa ihtiyacınız yoktur. Sağlık uzmanınız ayrıca başka kan testleri yaptırdıysa, testten birkaç saat önce bir şeyler yiyip içmemelisiniz. Sağlık uzmanınız, izlenmesi gereken özel talimatlar olup olmadığını size bildirecektir.
Hemogram testi bir kan örneği üzerinde gerçekleştirilir. Test sonuçlarını değiştirebilecek çok az faktör vardır ve bu nedenle doktora bildirilmelidir. Bu faktörler aşağıdaki gibidir;
- Diüretikler, antibiyotikler, steroidler, vs. gibi bazı ilaçlar
- Gebelik
- Bazı alerji türleri
- Yüksek Trigliserit seviyesi
- Sigara, stres, kuvvetli egzersiz
Hemogram Testi Nasıl Yapılır?
Tam kan sayımı sırasında, bir laboratuvar teknisyeni damarınızdan kan alır. Test sadece birkaç dakika sürecek. Teknisyen:
- Cildinizi antiseptik bir bezle temizler
- Damarın kanla şişmesine yardımcı olmak için üst kolunuzun çevresine elastik bir bant veya turnike yerleştirir
- İçine bir iğne sokar ve bir veya daha fazla flakonda bir kan örneği toplar
- Elastik bandı çıkarır
- Kanamayı durdurmak için bölgeyi bir bandajla kaplar
- Numunenizi etiketler ve analiz için laboratuvara gönderir
- Kan testi biraz rahatsız edici olabilir. İğne cildinizi deldiğinde, sıkışma hissi hissedebilirsiniz. Bazı insanlar ayrıca kan gördüklerinde kendilerini solgun veya sersemlemiş hissederler. Daha sonra küçük morarmalarınız olabilir, ancak birkaç gün içinde iyileşir.
Çoğu tam kan sayımı sonucu testten sonra birkaç saat ile bir gün içinde alınabilir.
Bebekler için
Küçük bebeklerde, bir hemşire tipik olarak ayağın topuklarını sterilize eder ve alanı dikmek için neşter adı verilen küçük bir iğne kullanır. Hemşire daha sonra yavaşça topuğu sıkacak ve test için bir şişe içinde az miktarda kan toplayacaktır.
Hemogram Test Fiyatı
Haemogram Test fiyatı, şehir, kalite ve bulunabilirlik gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Bununla birlikte, Haemogram Test Maliyeti oldukça düşüktür ve toplumun geniş bir kesimi tarafından kolayca karşılanabilir.
Hemogram Testi Sonuçları Ne İfade Eder?
Hemogram testinizin sonuçlarına ulaştığınızda, rapor üzerinde yer alan birçok farklı değerle karşılaşırsınız. Bu değerlerden bazıları;
- WBC: Beyaz kan hücrelerinin sayısı
- RBC: Kırmızı kan hücrelerinin sayısı
- HCT: Toplam alyuvar hacminin kandaki yüzdesi
- HGB: Hemoglobin sayısı
- MCH: Bir alyuvarda bulunan hemoglobin ağırlığı
- PDW: Trombositlerin dağılım genişliği
- PLT: Kandaki trombosit sayısı olarak sıralanabilir.
Eğer hemoglobin ya da hematokrit değerlerinizde bir düşme varsa, doktorunuz anemi olasılığını değerlendirecektir. Gebelik başlangıcında %10 gr’dan düşük hemoglobin değeri, anne adayının anemi olduğunu gösterebilir. WBC olarak ifade edilen değerin sonuçları, kanda enfeksiyon olup olmadığına dair bilgi taşır. Alyuvarlarda anormal büyümeler tespit edilmesi ise, vitamin ya da mineral eksikliğine bağlı kansızlık sorununu işaret edebilir. Doktorunuz, hemogram testinizin sonucunu detaylı olarak inceleyerek sizi en kısa sürede bilgilendirecektir.
Hemogram Testi Sonuçlarımı İyileştirmek İçin Yapabileceğim Bir Şey Var Mı?
Kendi sağlığıına büyük ilgi duyan insanlar, akyuvarlarını, alyuvarlarını ve trombositlerini değiştirmek için neler yapabileceklerini bilmek isterler. “İyi” ve “kötü” kolesterolün aksine, hücre popülasyonları, tabi bireyde altta yatan bir eksiklik olmadıkça (B12 vitamini veya folat eksikliği veya demir eksikliği gibi) yaşam biçimindeki değişikliklerden etkilenmez. Bir kişinin beyaz kan hüzrelerini doğrudan yükseltmesi veya kırmızı kan hücrelerinin boyutunu veya şeklini değiştirmesinin bir yolu yoktur. Altta yatan hastalıkları veya koşulları ele almak ve sağlıklı bir yaşam tarzını takip etmek vücudunuzun hücre üretimini optimize etmeye yardımcı olur ve vücudunuz gerisini halleder.
Referans:
https://www.webmd.com/a-to-z-guides/complete-blood-count#1
https://cihanbeylidh.saglik.gov.tr/TR,360447/test-rehberi.html