Hamilelik, tüm alışkanlıklarınızı yeniden gözden geçirmenizi gerektiren benzersiz bir süreçtir. Hamilelik boyunca her zamankinden daha fazla dikkat etmeniz gereken konulardan biri de beslenmedir. Hamilelikte doğru bir beslenme programı uygulamak, bebeğinizin sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olurken hamileliğin yol açabileceği pek çok problemden de kolayca korunmanızı sağlar.
Hamilelikte beslenme gerek anne adayları gerekse bebekleri için oldukça önemlidir. İyi bir yeme düzeni ve kaliteli besinler ile hem hamilelik süreci kolaylaşabilir. Hem de bebekler gelişimlerini daha sağlıklı tamamlayabilir. Anne adayı beslenmesine dikkat etmezse hamilelik süreci daha zora girebilir. Hem de bebeklerin başına istenmeyen durumlar gelebilir. Aslında anne adayının yeme içmesini gebe kalmak istediği andan itibaren düzene sokması gerekir. Bu yazımızda anne adaylarının beslenmesinde dikkat etmeleri gereken birkaç önemli noktaya değineceğiz.
İçindekiler
Hamilelikte Beslenme Konusunda Temel Bilgiler
- Hamilelikte beslenme konusunda ilk dikkat edilmesi gereken, hamilelik boyunca öğünlerin sayısını arttırıp içerikleri azaltmaktır. Bu hem aşırı doygunluk hissinden kaçınmaya hem de mide bulantılarını azaltmaya yarar.
- Hamilelik sürecinde günde en az 8 hatta 10 bardak su içilmeli çünkü bu süreçte vücudunuz bebeğinizden dolayı çok daha fazla su kaybetmektedir.
- Süt ve süt ürünlerini gebe kalmaya karar verdiğiniz andan itibaren günde en az 3 porsiyon olacak şekilde tüketmelisiniz.
- Protein ve zorunlu yağlar içeren besinleri de gebelik sürecinde ve hatta öncesinde günde en az 2 porsiyon alacak şekilde tüketmelisiniz. Yağları için 2 porsiyon da yetecektir.
- Çeşit çeşit vitamini içlerinde bulunduran meyve ve sebzeler bu süreçte sizin en büyük dostunuz olacak, bu gruptan günde en az 5 porsiyon yemelisiniz.
- Hamilelik sırasında kilo alınması oldukça doğaldır, bunun önüne geçmek için size ve bebeğinizi zarar verebilecek herhangi bir diyete başlamayın.
- Kilo almanın normal olmasını kanıksayıp porsiyonlarınızı da arttırmayın, bu sizi geri dönmesi zor olan bir aşırı kilo alma durumuna sokabilir.
- Folik asit bebeğin zihinsel gelişimi için en önemli maddelerdendir bu yüzden gebe kalmaya karar verilen noktadan bu yana bol bol alınması gerekir.
- Folik asit bulunduran besinlerin başında hindiba, brokoli, ıspanak, armut, kuruyemiş, yulaf, pancar vb. gelir. En iyi etkiyi almak için bu ürünleri çiğ yemeye özen gösterin.
- Kafeinli içeceklerden uzak durmakta fayda var çünkü kafeinin bebeklerin doğum ağırlığını düşürdüğü ve hatta düşüğe sebep olabildiği biliniyor.
- Aynı şekilde alkol ve sigara da bu dönemde uzak durulması gereken maddelerden çünkü her ikisi de bebeklerin gelişimini epey kötü etkiliyor.
- Hamileliğin sonlarına doğru sandviç, muz, smoothie ve benzeri yiyecekler en iyi dostunuz çünkü yemek yapmakta zorlanmaya başlayacaksınız.
- Hamilelik boyunca yağlı yiyeceklerden de uzak durulması lazım çünkü gittikçe bu tarz besinleri sindirmek zor gelmeye başlayacaktır.
- Aşermeler genelde vücudunuzda ya da bebeğinizde eksik bir madde varsa bunu karşılamak için açığa çıkarlar, bu yüzden aşermenizi dikkate alın.
- Yediğiniz ürünleri bebeğiniz de amniyon sıvısı aracılığıyla tadabilir bu yüzden yediklerinizi çeşitli tutarsanız onun da tat yelpazesi daha geniş olabilir.
- Her zaman yanınızda biraz atıştırmalık kuruyemiş vb. bulundurun. Özellikle ilk aylardaki ani mide bulantıları bunlarla kısa sürede geçirilebilir.
Hamileliğin Hangi Döneminde Neler Yenmelidir?
Hamilelik boyunca tükettiğiniz tüm gıdalar, göbek bağı aracılığıyla bebeğinize ulaşır. Bebeğin temel beslenmesi bu şekilde sağlanır. Bu sebeple de gebelik süresi boyunca tükettiğiniz her türlü gıdanın hem bebeğinizin gelişimine yardımcı olması hem de sizin sağlığınıza destek vermesi büyük önem taşır.
Hamilelik boyunca dengeli bir beslenme programı takip etmeniz ve doğal yiyecekler tüketmeniz son derece faydalıdır. Düzenli olarak sebze, meyve, kırmızı et ve beyaz et tüketerek bebeğinizin tüm temel ihtiyaçlarını karşılayabilir ve kendi sağlığınızı da koruyabilirsiniz. Özellikle birinci trimester döneminden itibaren folik asit, demir, Omega 3 ve D vitamini içeren gıdalara ağırlık vererek bebeğinizin hücre üretimini hızlandırabilir, ikinci ve üçüncü trimester dönemlerinde ise lifli gıdalara ağırlık vererek sindiriminizi kolaylaştırabilirsiniz. Bu sebeple beslenme programınızda yumurta, bakliyat, pancar, brokoli, ceviz, fındık, portakal, mandalina, elma, ıspanak gibi doğal ürünlere sıklıkla yer vermenizde yarar bulunur.
Hamilelikte Hangi Gıdalardan Kaçınmak Gerekir?
Hamileliğinizi daha rahat bir şekilde geçirebilmeniz için sağlığınıza zarar verebilecek bazı gıda türlerinden uzak durmanızda da yarar bulunur. Özellikle ilk trimester boyunca sabah bulantıları yoğun şekilde yaşanır ve bu yüzden bulantıyı tetikleyebilecek baharatlı, şerbetli, asitli gıda çeşitlerinden tüketmemeniz önemlidir. Ayrıca ilk trimester boyunca ödem söktürücü yiyecek ve içecek seçeneklerini tüketmemenizde de yarar bulunur. Maydonoz, salatalık, yeşil çay, nar, nar suyu gibi gıda türleri, yüksek antioksidan içerikleri sayesinde vücutta önemli bir detoks etkisi oluşturur. Gebelik dışındaki dönemlerde son derece sağlıklı olan bu gıdalar, hamilelikte düşük riskini artırmaları sebebiyle uzak durulması gereken yiyecek ve içecekler arasında yer alır.
Hamileliğin ikinci trimester döneminden itibaren sindiriminize de ekstra özen göstermeniz tavsiye edilir. Bebeğinizin büyümesiyle birlikte karnınızda ve bağırsaklarınızda oluşan basınç, sindirim sisteminizin yeterince çalışamamasına yol açabilir. Bu yüzden ikinci ve üçüncü trimester dönemlerinde sindiriminizi zorlayacak ve gaz yapacak gıdalardan uzak durmanız çok önemlidir. Bu dönemde ağır hamur işi, şerbetli tatlı, baharatlı kebap gibi sindirimi zor yiyeceklerden ve mercimek, nohut, kuru fasulye, lahana gibi gaz yapabilecek gıdalardan uzak durabilirsiniz. Bu gıdaların yerine midenizi rahatlatacak yulaf ezmesi, kuru kayısı, incir, ıspanak, havuç ve domates gibi yiyeceklere yönelebilir ve sindirim sisteminizi rahatlatabilirsiniz.
Diyabet Sorunu Yaşayanlar Hamilelikte Nasıl Beslenmeli?
Hamilelikte dikkat etmeniz gereken noktalardan biri de diyabet sorununuz olup olmadığıdır. Bu hastalık halk arasında şeker hastalığı adıyla da bilinir. Kimi kadınlarda doğuştan itibaren bulunurken kimi kadınlarda ise hamilelik sürecinde ortaya çıkıp sonrasında kendiliğinden düzelebilir. Eğer doktorunuz diyabet sorununa sahip olduğunuzu söylerse, beslenme programınıza her zamankinden daha fazla dikkat etmenizde yarar bulunur.
Diyabetli anne adaylarının kan şekerini aniden yükseltecek gıda türlerinden kesinlikle uzak durması önerilir. Hamur işi, pizza, pasta, şerbetli tatlı, sütlü tatlı gibi gıdaları mümkün olduğunca tüketmemeniz ve uzun süre boyunca aç kalmamanız, hamilelik sürecini sağlıklı bir şekilde geçirmenize yardımcı olur. Hamileyken yaşanan diyabetin ciddi sağlık sorunlarına yol açmaması için doğal sebze ve meyvelere ağırlık verebilir, haşlama türü düşük kalorili yemekleri tercih edebilirsiniz. Beslenme programınızı doktorunuzla birlikte oluşturarak olası sağlık sorunlarının önüne kolayca geçebilirsiniz.
Referans:
https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/Kitaplar/1.2_revizyon_19.11.2019_Temel_Yenidogan_Bakimi_Kitabi_1.pdf
https://www.ttb.org.tr/STED/sted0705/gebelik.pdf
Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik bölümünden mezun oldu. Uzmanlaşmış olduğu gebelik ve emzirme döneminde beslenme alanında 9 yıldır gebe ve annelere sağlıklı beslenme konusunda destek vermektedir.
