Perinatoloji; anne ve bebek sağlığı konusu ile ilgilenen ve uzmanlık alanında tedavi yöntemlerini sunan bir tıp alanıdır. Anne olmak isteyen pek çok kadının riskli yaş grubunda olması veya perinatal dönemde sorun yaşaması ile ilgilenen bu dalda planlı ve tedavi edici yöntemlerin uygulanabiliyor olması anne ve bebek sağlığı açısından oldukça önemlidir.
İçindekiler
Perinatoloji Nedir?
Maternal – Fetal alanında faaliyet gösteren bir tıp branşı olan perinatoloji, yüksek riskli gebeliklerde anne ve bebeğin sağlığını takip eder. Çeşitli sağlık sorunları sebebiyle hamileliğini risk altında geçiren kadınların gebelik boyunca çeşitli rahatsızlıklardan ve komplikasyonlardan korunmasına yardımcı olan perinatoloji uzmanları, anlık müdahaleleri sayesinde anne ve bebeğin hayati tehlike yaşamasının önüne geçer. Perinatoloji ve perinatologların çalışma alanları hakkındaki tüm detayları burada bulabilirsiniz.
Perinatoloji, kadın doğum uzmanlığının özel bir koludur. Üç yıllık bir eğitim sonrasında perinatoloji uzmanlığı kazanan kadın doğum hekimleri, riskli hamileliklerde oluşabilecek sorunları önler ve bu sayede gebeliğin düşükle sonuçlanmasının önüne geçer. Perinatolog takibinde gerçekleşen riskli gebeliklerde, canlı ve sağlıklı doğum oranı son derece yüksektir. Hem annenin hem de bebeğin sağlığı için çalışmalarda bulunan perinatoloji uzmanları, aynı zamanda bebekte anomali oluşmasını ve annede hamilelik sebebiyle kalıcı sağlık problemi gelişmesini önler.
Perinatolojiye Neden İhtiyaç Duyulur?
Gebelik öncesi ve sonrasında bebek sağlığını riske edebilecek faktörlerin ortaya çıkması bu tıp dalına olan ihtiyacı doğurur. Bu anlamda anne adaylarının önlem alabilmesi adına riski oluşturabilecek faktörlerin önceden bilinmesi önemlidir. Peki, riskli gebelik nasıl ortaya çıkar? İşte cevapları!
- Gebelik için riskli kabul edilen yaşlarda hamile kalınması,
- Daha önce yaşanan gebeliklerde düşük, erken doğum gibi problemlerin ortaya çıkması,
- Anne adayında gebelik öncesi ciddi rahatsızlıkların baş göstermesi,
- Ebeveynde bulunan kan uyuşmazlığı durumu,
- Bebek gelişimini olumsuz etkileyebilecek tüm durumlar,
- Bebek gelişiminde ortaya çıkan problemler.
Tüm bu gerekçeler bir arada düşünüldüğünde perinatoloji alanında neden ihtiyaç duyulduğu açıkça anlaşılabilir.
Perinatoloji Ne Yapar?
Perinatoloji, anne ve bebek açısından risk teşkil eden durumları teşhis ve analiz eder. Annenin ya da bebeğin sağlığındaki problemi çeşitli kan testleri ve görüntüleme cihazlarıyla tespit eden perinatolog doktorlar, hamileliğin devam edip etmeyeceğine de karar verebilir. Anne adayı açısından hayati tehlike oluşturan durumlarda perinatoloji hekimleri kürtaj önerebilir. Eğer doğumun sağlıklı bir şekilde gerçekleşme ihtimali varsa, perinatologlar gebelik boyunca oluşabilecek komplikasyonları gidermeye ve hem anneyi hem de bebeği sağlıklı bir şekilde sürecin sonuna taşımaya gayret eder. Perinatoloji uzmanları, gerek görülmesi durumunda anne karnındaki bebeğe ya da bizzat anneye cerrahi müdahalede bulunarak doğumu tehdit eden sağlık sorununu ortadan kaldırmayı da seçebilir. Yüksek risk grubundaki hamileliklerde doğum işlemleri de bizzat perinatoloji uzmanları tarafından gerçekleştirilir.
Yüksek Gebelik Riski Nedir?
Annenin ve bebeğin tamamen sağlıklı olduğu hamilelikler, doğal ve normal gebelik olarak değerlendirilir ve bu tip durumları normal kadın doğum uzmanları takip eder. Annede ya da bebekte sağlık problemi riski bulunması durumunda ise perinatoloji uzmanları devreye girer. Perinatolojinin alanında bulunan yüksek gebelik riski, hamileliğin ve doğumun annede, bebekte ya da her ikisinde birden sağlık problemi oluşturma ihtimaline verilen isimdir. 40 yaş üstündeki kadınlar, üreme organlarında problem yaşayan kadınlar, tüp bebek yöntemiyle hamile kalanlar, daha önce kürtaj ya da düşük yaşamış kişiler, yüksek risk grubu olarak değerlendirilir. Hamileliğin yüksek risk taşıması için problemin ille de annede olması gerekmez. Anne tamamen sağlıklı olsa da bebek beklenen gelişimi gösteremeyebilir, kromozom eksikliği yaşayabilir ve farklı organlarında anomali gelişebilir. Bu gibi durumlar da perinatoloji uzmanları tarafından takip edilir.
Perinatoloji Hangi Hastalara Bakar?
Perinatoloji uzmanlarının bir hastaya bakması için öncelikli olarak bir sağlık riskinin saptanması gerekir. Hamilelik tespit edildiğinde kadın doğum uzmanları ilk olarak her şeyin rutin sürecinde ilerleyip ilerlemediğini kontrol eder. Anne adayının medikal geçmişi incelenir ve bebeğin gelişim süreci çeşitli test ve tetkiklerle analiz edilir. Annenin geçmişinde bir ya da daha fazla düşük, kürtaj, üreme organları ameliyatı, yüksek tansiyon ya da Tip 2 diyabet gibi durumlar tespit edilirse, yüksek riskten şüphelenilebilir. Eğer bebeğin gelişimi de beklenen düzeyde seyretmiyorsa yine risk durumundan söz edilebilir. Hamileliğin başlangıcında anne adayında kanama, akıntı, aşırı ağrı, yüksek ateş gibi durumlarla karşılaşılması da yüksek risk habercisidir. Kadın doğum uzmanları, riske işaret eden durumları analiz ettikten sonra anne adayının takibini kimin yapacağına karar verir. Düşük, sakatlık, annede hayati tehlike, bebekte anomali gibi ihtimallerin ortaya çıkması durumunda hasta perinatoloji uzmanı hekimlere yönlendirilir ve sonraki süreç perinatologlar tarafından takip edilir.
Perinatoloji Hangi Hastalıklar ile İlgilenir?
Gebelik döneminde en çok önemsenen konu anne ve bebek sağlığıdır. Bu konuda uzmanların bağlı olduğu alanların başında ise perinatoloji gelir. Bu tıp alanı aşağıdaki durumlarda anne ve bebek sağlığı ile doğrudan ilgilenir.
- Hamile kadınların ve bebeklerin sağlık durumlarında ortaya çıkan sorunlar,
- Fetal anomali durumunda yapılan erken teşhisler,
- Kromozom anomalisi taraması,
- Kürtajın gerçekleştirilmesi ve ölü doğum durumlarının engellenmesi,
- Çoklu gebelikte meydana gelecek risklerin minimize edilmesi,
- Gebelik takibi konuları ile doğrudan ilgilidir.
Siz de bebek sağlığı konusunda sorunları yaşayan veya tedbir almak isteyen bir anne adayıysanız bu alana başvurabileceğinizi aklınızdan çıkarmamalısınız.
Referans:
https://www.nature.com/jp/
https://www.webmd.com/baby/qa/what-is-a-perinatologist
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. Yıllardır çalıştığı özel kliniğinde, perinatoloji alanında uzmanlaşmıştır.