Oyun etkinlikleri, çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimlerini hızlandırmaları açısından son derece önemlidir. Çocukların dünyayı tanıma, anlamlandırma ve somutlaştırma yöntemleri olan oyunlar, her yaşa göre farklılık gösterir. 0-1 yaş arasındaki çocukların oyunları, ağırlıklı olarak dokunma, hissetme ve dokuları tanıma kavramıyla sınırlıyken 1-2 yaş arasında ise oyunlara amaç, hedef ve başarı kavramları da eklenir. Çocukların hem zihinsel hem de fiziksel açıdan önemli bir aşama katettikleri 3 yaş ise oyunlara büyük dikkat etmeniz gereken süreçlerden biridir. Bu noktada oynatacağınız oyunlarla çocuklarınıza hızlı ve sağlıklı bir gelişim imkânı tanıyabilir, aynı zamanda psikolojik destek sunabilirsiniz. Eğer siz de çocuğunuz için en ideal 3 yaş etkinlerini uygulamak istiyorsanız, birbirinden faydalı oyun önerilerini yazımızın devamında bulabilirsiniz.
İçindekiler
1) Ses Tanıma Oyunu
Sesleri ayırt etme, 3 yaşındaki çocukların zihinsel gelişimi açısından son derece önemli bir aşamadır. Bu yüzden, çocuğunuzun işitsel zekâsını artırmak için ses tanıma oyunu oynayabilirsiniz. Cep telefonunuza farklı hayvan, eşya, doğa olayı seslerini yükleyebilir ya da farklı seslere bir arada yer veren mobil uygulamalardan indirebilirsiniz. Sonrasında çocuğunuza çeşitli sesleri karışık sırada dinletebilir ve hangi sesin hangi hayvan, eşya ya da doğa olayından geldiğini sorabilirsiniz. Çocuğunuz doğru yanıt verdikçe onu ödüllendirebilir ve böylece oyun oynamaya daha motive bir hâle getirebilirsiniz.
Oyunda “kaybetme” ve “ceza” kavramlarına yer vermeyerek çocuğunuzu cesaretlendirebilir ve oyunu yalnızca kazanma üzerine şekillendirerek çocuğunuzun motivasyonunu artırabilirsiniz. Ödülleri ise manevi ağırlıklı seçerek çocuğunuzun dünya görüşüne katkıda bulunabilirsiniz. Ses tanıma oyunu, çocuğunuzun sesleri kolayca ayırt edebilmesini, sesler ve kaynakları arasındaki bağlantıları zihinsel açıdan kolayca kurabilmesini sağlar ve çocuğunuzun dikkat seviyesini artırır. Bu sayede çocuğunuzun daha iyi ve dikkatli bir dinleyici olmasına yardımcı olan ses tanıma oyunu, çocuğunuzun ilerleyen yaşlarda ve özellikle eğitim hayatında daha başarılı olmasına katkıda bulunur.
2) Şekil Yerleştirme Oyunu
3 yaş, çocukların görsel ve zihinsel faaliyetlerinin hızlandığı bir süreçtir ve bu evrede çocukların şekil ayırt edebilme becerilerinin yetişkin seviyesine yaklaşması beklenir. Çocuğunuzun şekil yeteneğini artıran oyun etkinlikleri düzenleyerek bu gelişim sürecini hızlandırabilir ve çocuğunuza yardımcı olabilirsiniz. Kare, yuvarlak, yıldız, dikdörtgen gibi farklı şekillerdeki parçalardan ve boşluklardan oluşacak oyuncaklar satın alarak ya da bu nitelikteki oyuncakları evde kendi imkânlarınızla yaparak çocuğunuzun şekilleri eşleştirmesini isteyebilirsiniz. Çocuğunuz şekilleri doğru boşluklara yerleştirdikçe takdir edebilir, alkışlayabilir, sevinebilir ve bu sayede çocuğunuzun oyun ve başarı motivasyonunu artırabilirsiniz.
Eğer çocuğunuz basit şekilleri daha erken yaşta ayırt edebilmeye başladıysa, birbirine benzeyen ancak küçük nüanslarla ayrılan oyuncaklardan yararlanarak çocuğunuzun detayları ayırt edebilmesini sağlayabilirsiniz. Şekil yerleştirme oyunları, çocuğunuzun görsel zekâsını, analitik düşünebilme yeteneğini artırır ve objeler arasındaki farkları kolayca ayırt edebilmesini sağlar. Bu sayede tüm çocukların gelişiminde önemli bir rol üstlenen şekil yerleştirme oyunları, aynı zamanda çocuğunuzun el becerisinin ve ince motor aktivitelerinin de ivme kazanmasına yardımcı olur. Çocuklarınıza renk ve soyut kavram eğitimi vermenizi de kolaylaştıran şekil yerleştirme oyunları, çocuğunuzun kendisini başarılı hissetmesini sağlayarak özgüven gelişimini de hızlandırır.
3) Denge Oyunu
Tüm çocukların 3. yaştan itibaren geliştirmeleri gereken yetenekleri arasında, vücut dengesi de bulunur. Yaşamlarının ilk iki yılında oturma, emekleme, yürüme gibi aşamalardan geçen çocukların 3. yılla birlikte dengelerini koruma ve fiziksel zorluk içeren hareketleri gerçekleştirebilme aşamasına gelmesi beklenir. Çocuğunuzun denge gelişimini hızlandırmak için de çeşitli etkinliklerden yararlanabilirsiniz. Bu noktada faydalanabileceğiniz en yararlı oyuncak türleri, bisiklet ya da scooter modelleridir. Çocuğunuz için üç ya da dört tekerlekli bir bisiklet modeli satın alabilir ve ayaklarını yere koymadan, yalnızca pedalları çevirerek bisiklet kullanma alışkanlığı kazanmasını sağlayabilirsiniz.
Çocuğunuza bisiklet eğitimi dilerseniz evde, dilerseniz de park ve çocuk bahçesi gibi açık havalı mekânlarda verebilirsiniz. Scooter modellerini tercih etmeniz durumunda ise çocuğunuza scooter’ını tek ayağıyla hızlandırma ve sonrasında iki ayağıyla kullanma egzersizleri yaptırabilirsiniz. Çocukların denge gelişimi zamanla oturduğu için scooter ilk etapta zorlayıcı olabilir. Bu sebeple önce bisikletle başlayabilir ve çocuğunuz hazır hâle geldiğinde scooter kullanımına geçebilirsiniz. Denge oyunları, çocuğunuzun vücut koordinasyonunu geliştirir ve daha güçlü bir postür kazanmasına yardımcı olur. Çocuğunuzun kas ve iskelet sisteminin güçlenmesine de olanak tanıyan denge oyunları, aynı zamanda zihinsel faaliyetlerin hızlanması açısından da yararlıdır. Çocuğunuzun reflekslerinin gelişmesine de imkân tanıyan oyunlar, kendi kendine yetebilen bireyler yetiştirmenin en önemli safhalarından biri olarak kabul edilir.
4) Hafıza Kartı Oyunu
3 yaşındaki çocuklarınız için düzenleyebileceğiniz oyun etkinlikleri arasında, hafıza kartı oyunları da bulunur. 3 yaşındaki çocukların görsel hafızalarının gelişmesi, sağlıklı bir büyüme için en önemli adımlardan biridir. Bunun gerçekleşmesi için de çocuğunuzun farklı objeler, şekiller ve renkler arasındaki farkları tek görüşte ayırt edebilecek seviyeye ulaşması gerekir. Siz de hafıza kartı oyunu düzenleyerek çocuğunuzun gelişimini hızlandırabilir ve daha sağlıklı bir büyüme süreci geçirmesine yardımcı olabilirsiniz.
Hafıza kartı oyunu için 16 ya da 24 adet farklı karta ihtiyacınız olacaktır. Kartların bir yüzlerinde çocuğunuzun kolayca ayırt edebileceği ve aklında tutabileceği şekiller yer alması gerekir. Oyunun amacı, çocuğunuzun kedi, köpek, kuş, elma, armut, televizyon, telefon gibi şekilleri taşıyan kartları eşleştirmesidir. Bu sebeple de her hafıza oyunu setinde aynı şekli taşıyan iki kart bulunması gerekir. Hafıza kartlarını dilerseniz hazır olarak satın alabilir, dilerseniz de evde kendiniz yapabilirsiniz. Ancak seçtiğiniz şekilleri iki farklı karta birebir aynı görünümde resmedememeniz durumunda çocuğunuzun kafası karışabilir. Bu yüzden, evde yapacağınız kartlara şekilleri kopya yöntemiyle çizmeniz ya da çıktı alarak yapıştırmanız daha sağlıklı sonuçlar almanıza yardımcı olabilir. Kartlarınız hazır hâle geldikten sonra sırtları dönük bir şekilde bir yüzeye yayabilir ve çocuğunuzdan aynı şekli taşıyan kartları eşleştirmesini isteyebilirsiniz.
Bu oyun, çocuğunuzun hem farklı şekilleri hem de kartların pozisyonlarını aklında tutmasını gerektirir ve bu sebeple de son derece yararlıdır. Çocuğunuzun hafızasına önemli katkılarda bulunan hafıza kartı eşleştirme oyunları, çocuğunuzun analitik düşünme yeteneğine de katkı sağlar.
5) Resim Kesme Oyunu
Çocuğunuzun zihinsel yeteneklerini ve el becerilerini aynı anda geliştirebileceğiniz etkinlikler arasında, resim kesme oyunları da bulunur. Son derece basit bir etkinlik olan resim kesme oyunu için üzerinde çeşitli resimler bulunan kağıt ya da kartonlar ve bir adet makas edinmeniz yeterlidir. Bu etkinlikte kullanacağınız makasın çocuklara uygun bir tasarım sergilemesine, köşeli ve sivri uçları bulunmamasına özen göstermeniz önerilir. Çocuğunuza şekilli kâğıtları ve makası vererek resimleri etraflarından keserek çıkartmasını isteyebilirsiniz. Resimli kâğıtlarla yeterince çalıştıktan sonra ise çocuğunuza boş kartonlar vererek kesme yöntemiyle dilediği şekle ulaşmasını talep edebilirsiniz. Gerçek resimlerle uygulanan resim kesme oyunları, çocuğunuzun el becerilerinin hızlı bir şekilde geliştirir ve el ve vücut koordinasyonunu artırır.
Üzerinde resim bulunmayan boş kâğıtlarla yapacağınız etkinlikler ise çocuğunuzun el becerilerinin yanı sıra hayal gücünün de gelişmesine yardımcı olur. Dilerseniz kesme işlemi sonrasında çocuğunuzun kendi oluşturduğu şekilleri boyamasını da talep edebilirsiniz. Ortaya çıkan renkli şekilleri ise buzdolabına ya da çocuğunuzun odasına asarak çocuğunuzu cesaretlendirebilirsiniz.
Bu yazı ilginizi çekebilir:
Referans:
https://www.unicefturk.org/yazi/koronavirus_oyun_?gclid=Cj0KCQiAlZH_BRCgARIsAAZHSBnkTycvzsjwU3aLmgdTuyMVkwTkw3eJBN971TzLuXVTsSZEp9PhVf8aAu9aEALw_wcB
http://anaokulu.cu.edu.tr/__/file/3_COCUK_VE_OYUN.pdf
Ege Üniversitesi Psikoloji bölümü mezunu, uzmanlık alanı; Çocuk, Ergen ve Anne psikolojisi, özgüven eksikliği, depresyon, öfke kontrolü gibi bir çok psikolojik alanlarda çalışmalar yapmaktadır.
