Hamilelikte kanama annelerin en büyük merak ettiği konulardandır. Hamilelik, anne adaylarının ilk günden doğum anına kadar pek çok konuya dikkat etmesini gerektiren özel ve hassas bir süreçtir. Hamile kadınların vücutlarındaki değişimleri ve gelişimleri yakından takip etmeleri, en küçük sağlık sorunu şüphesinde dahi en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları ve olası problemlere karşı tedbir almaları, sağlıklı bir gebelik için son derece önemlidir.
Hamilelikte mutlaka dikkat etmeniz gereken noktalardan biri de vajinal kanamalardır. Olağan koşullarda hamilelik boyunca gerçekleşmesi beklenmeyen kanamalar, kimi durumlarda son derece basit sebeplerden kaynaklanırken kimi zaman ise tehlikeli durumların habercisi olabilir. Bu sebeple gebelik sürecinde kanama yaşayan kadınların düşük riskine karşı her türlü tedbiri almasında yarar bulunur. Eğer siz de hamilelikte kanama neden olur ve nasıl önlenir sorularına yanıt arıyorsanız, sizin için hazırladığımız bu yazıyı inceleyebilirsiniz.
İçindekiler
Hamilelikte Kanama Doğal Mıdır?
Vajinal kanama, adet dönemleri dışında doğal olarak kabul edilmeyen ve farklı sağlık sorunlarına işaret eden bir durumdur. Hamilelik sürecinde adet döngüsü de duracağı için, bu dönemde yaşanan kanamaların doğal olduğu söylenemez. Hamilelikte gerçekleşen kanamalar, basit ya da önemli sağlık sorunlarına işaret etmelerine rağmen son derece yaygındır. Dünya üzerinde yaşanan hamileliklerin yaklaşık %20’sinde en az bir kez vajinal kanamaya rastlanır. Hijyenik pedi ya da iç çamaşırını en az 5 dakika boyunca ıslatamayan kanamalar, hekimler tarafından “hafif kanama” olarak değerlendirilir. İç çamaşırını 5 dakikadan kısa sürede ıslatan kanamalar ise “şiddetli kanama” olarak görülür. Kanamanın hafif ya da şiddetli şekilde gerçekleşmesi ise sağlık sorununun ciddiyeti hakkında net bir fikir vermez. Hafif kanamalar da en az şiddetli kanamalar kadar önemli sorunlara yol açabilir ve gebeliği sonlandırabilir. Buna karşılık olarak şiddetli kanamaların önemli bir bölümü de düşük sorunu yaşanmadan ortadan kaldırılabilir.
Hamilelikte kanamaya yol açan temel faktör, abortus ismiyle de bilinen düşüktür. Embriyonun anne rahmine tutunamaması sonucunda gerçekleşen düşükler, hafif ya da şiddetli bir kanamayla ortaya çıkar. Embriyonun yaşamsal faaliyetlerini yitirmesi ve kürtajın zorunlu hâle gelmesi durumlarında da kanama gözlemlenebilir. Hamilelik tespit edildikten kısa süre sonra yaşanan kanamaların bir bölümü ise boş gebelikten kaynaklanır. Boş gebelik, kandaki Beta HCG hormonu oranını yükselteceği için hamilelik testlerini ilk etapta yanıltabilir ve gerçek bir hamilelik bulunmasa bile testlerin pozitif sonuç vermesine yol açabilir. Bu sebeple, boş gebelik durumlarının bir bölümü vajinal kanamayla tespit edilebilir.
Anne vücudundaki hormonların dengesiz bir şekilde salgılanması, rahim içinde sağlıklı bir gebeliğe zarar verecek boyutta kist ya da tümör bulunması, annenin geçmişinde düşük ya da kürtaj gibi durumlar bulunması da hamilelikte kanama oluşumunu tetikleyen faktörler arasında kabul edilir.
Hamilelikte Kanama Ne Zaman Olur?
Hamilelikte kanama, ağırlıklı olarak birinci trimester döneminde gözlemlenir. Bu durumun temel sebebi, düşüklerin büyük oranda ilk üç aylık evrede gerçekleşmesidir. Bu süreçte, embriyonun vücuda tutunma mücadelesinin son derece yoğun olması da kanamayı tetikleyen faktörler arasındadır.
Gebeliğin ilk üç ayında lekelenme ya da sürüntü şeklinde gerçekleşen basit kanamaların önemli bir bölümü, kısa sürede daha şiddetli bir kanamaya dönüşmedikleri ya da düzenli olarak meydana gelmedikleri sürece medikal taki ve tedavi ile kontrol altına alınabilirler. Bu süreçte uzman hekimler tarafından tavsiye edilecek olan tedavi yöntemleri, genellikle progesteron hormonunu artırmaya ve embriyonun vücuda tutunma oranını yükseltmeye yöneliktir ve düşüğü önleme konusunda yüksek başarı oranına sahiptir. Birinci trimester döneminde şiddetli bir şekilde gerçekleşen ya da hafif başlayıp şiddetli bir hâl alan kanamalar ise tehlike habercisidir. Bu durumlarda acil bir şekilde doktorunuza başvurmanızda ve doktorunuzun önerdiği adımları derhal atmanızda büyük yarar bulunur.
İkinci ve üçüncü trimester dönemleri, yani hamileliğin 3. ayından doğuma kadar geçen süreç, kanamanın kesinlikle beklenmediği evredir. Bu süreçte gerçekleşecek kanamalar, hafif ve ağrısız bir şekilde gerçekleşseler dahi dikkatli bir şekilde kontrol edilmesi gereken durumlardır. İkinci ve üçüncü evrede gerçekleşecek kanamaların muhtemel sebepleri, aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Servikal (rahim boynu( ile ilgili iltihaplanma gibi problemler hafif düzeyde kanama nedenleri arasında yer alır.
- Plasentanın rahim duvarından doğum öncesi dönemde ayrılması ablasyo plasenta olarak isimlendirilir. Gebeliğin ikinci ve üçüncü trimesterinde vajinal kanama ile kendisini gösterebilen bu durum, hem anne adayı hem de bebek için oldukça tehlikeli bir seyir izleyebilir.
- Plasenta previa, bebeğin oksijen ve besin desteğini sağlayan plasenta yapısının rahim içerisinde alt kısımlarda yanlış pozisyon almasından kaynaklanan bir problemdir. Bu nedenle meydana gelen kanamaların ağrısız şekilde gerçekleşmesi plasenta previanın dikkat çekici bir özelliğidir.
Yukarıdaki sebeplerin tamamı, bebeğin gelişimi ve hamileliğin devamı için risk teşkil etse de anne adayları için iyi bir haberi de beraberinde getirir: erken müdahale edilmesi durumunda, rahim içinde gelişen problemlerin büyük bir bölümünde düşük durumu oluşması önlenebilir. Bu sebeple, kanama gerçekleştiği an doktorunuza başvurmanız hayati derecede önem taşır.
Hamilelikte Kanama Yaşamamak İçin Öneriler
Hamilelikte yaşanan kanamaların büyük bir bölümü, basit önlemlerle kolayca engellenebilir. Bu önlemlerin en önemlileri ise şu şekildedir:
- Planlı bir hamilelik yaşayacaksanız, gebelik öncesinde genel bir sağlık taramasından geçmeniz ve rahim içinde kitle tespit edilirse derhal tedavi olmanız, kanama ve düşük riskini minimum düzeye indirir.
- Gebeliği öğrendikten sonra vücudunuza dikkat etmeniz, şiddetli travmalardan ve kaslarınızı zorlayacak ağır işlerden kaçınmanız, kanamaları büyük oranda ortadan kaldırır.
- Hamilelik boyunca tüketeceğiniz gıdalar da kanamaları engellemeniz açısından etkilidir. Ödem söktürücü yiyecek ve içeceklerden uzak durmanız, beklenmedik vajinal kanamalardan kaçınmanıza yardımcı olur.
- Gebeliğiniz boyunca dinlenmenize ve uykunuza dikkat etmeniz, vücudunuzun aşırı seviyede yorulmasını önler ve böylece kanama riskini azaltır. Hamilelik sürecinde yoga, yürüyüş, hamile pilatesi gibi hafif sporlarla düzenli olarak ilgilenmeniz de kaslarınızı güçlendirerek daha sağlıklı bir hamilelik yaşamanızı kolaylaştırır.
Kaynakça:
1- https://www.irfantarhan.com/vajinal-kanama-ve-gebelik/
2- http://docs.neu.edu.tr/staff/dilek.sarpkaya/KONU%206%20GEBEL%C4%B0K%20KOMPL%C4%B0KASYONLARI%20UZMAN%20D%C4%B0LEK%20SARPKAYA_5.pdf
3- https://file.atuder.org.tr/_atuder.org/fileUpload/9UeoAEY7bdAw.pdf