Bebeklerde burun tıkanıklığı sık görülen durumlardan bir tanesidir. Nefes alıp verme eylemini genel olarak burun vasıtası ile gerçekleştiren bebeklerde burun tıkanması solunum konusunda sorun yaşanmasına neden olabilir. Farklı belirtilerle birlikte gözlemlenmediği sürece herhangi bir sağlık sorununa işaret etmeyen burun tıkanıklıkları, genellikle bebeklerin solunum sistemi gelişiminin doğal bir parçası olarak kabul edilir. Burun tıkanıklığı, her ne kadar önemli bir problem olmasa da yine de dikkatle yaklaşılması gereken durumlar arasında yer alır. Tıkanıklık oluştuğu an gidermeniz, bebeğinizin solunum ve yaşam kalitesini artırmanız açısından önem taşır. Eğer siz de bebeklerde burun tıkanıklığı nedir ve nasıl giderilir sorularının yanıtını arıyorsanız, bu yazının devamını okuyabilirsiniz.
İçindekiler
Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Neden Olur?
Bebeklerde burnun tıkanması oldukça önemli bir konudur. Burun bölgesinde gözlemlenen anormalliklerden dolayı ortaya çıkan ve derhal müdahale gerektiren bu durum genellikle doğumu takip eden süreçte ele alınır. Bebeklerde görülen burun tıkanıklıklarının en sık görülen nedeni geniz eti olarak da bilinen durumdur. Tıpta adenoid büyüklüğü olarak tabir edilen bu durum cerrahi bir müdahale gerektirir. Solunum yolunda olumsuz duruma yol açan adenoid büyüklüğü ufak çaplı bir operasyonla düzeltilebilir. Adenoid büyüklüğü dışında bebeklerde görülen burun tıkanmasının bir diğer nedeni de sinüzittir. Geçici ancak iyi bir tedavi gerektiren sinüzit doğru tedavi edilmediğinde bebeklerde daha büyük sorunları tetikleyebilir. Bebeklerde görülen anatomik sorunlar ve buruna sokulan yabancı cisimler de burun tıkanıklığına yol açabilecek durumlar olarak sayılabilir. Tüm bu durumlara karşı yapılması gereken uzman bir hekim ile iletişime geçmek ve bebeğin problemini çözmektir.
Bebeklerde Burun Tıkanıklığı ve Hırıltı Neye İşarettir?
Burun tıkanıklığı ve boğaz hırıltısı, doğumdan itibaren gözlemlenebilen durumlar arasında yer alır. Özellikle boğaz hırıltısı, doğumu takip eden ilk 3 aylık periyot içinde sıklıkla ortaya çıkabilir. Boğaz hırıltısı, ağırlıklı olarak yutma refleksi henüz tam anlamıyla gelişmemiş olan bebeklerin boğazında salya birikmesinden kaynaklanır ve özellikle uyku esnasında görülür. Hırıltılı nefes alıp verme durumu, bebekler büyüdükçe ve yutma refleksleri geliştikçe kendiliğinden ortadan kalkar. Bu durumun bebeğinizin sağlığını tehlikeye atmaması için ise dikkatli davranmanız, bebeğiniz uyurken başının gövdesinden daha aşağıda kalmamasına özen göstermeniz önerilir. Eğer boğaz hırıltısına yüksek ateş, huysuzluk, iştahsızlık, kusma, ishal, kabızlık ya da öksürük gibi belirtiler eşlik ediyorsa, doktorunuza danışmanızda yarar bulunur. Bebeklerde karşılaşılan burun tıkanıklığı durumlarında da yan belirti olup olmadığını gözlemlemeniz önerilir. Eğer bebeğinizin genel sağlık durumunda bir sorun görünmüyorsa, tıkanıklığı kendi başınıza giderebilirsiniz. Bebeğinizin sağlık şikayetleri bulunduğunu gözlemlemeniz durumunda ise en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak gerekli inceleme ve testlerin yapılmasını talep edebilirsiniz.
Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Nasıl Geçer?
Burun tıkanıklığına çözüm konusunda atılacak en doğru adım bir hekimle iletişime geçmek olsa da bazı durumlarda hekimlik sorunlar ortaya çıkmayabilir. Örneğin bebeğin burun çevresinde biriken mukuslu yapıyı temizlemek için hekim ile görüşmenize gerek yoktur. Böylesi durumlarda bebek burnu için özel olarak üretilmiş aparatlarla burun tıkanıklığına çözüm bulabilirsiniz. Ancak adenoid büyüklüğü gibi sorunlarda mutlaka hekime başvurmanız gerekir. Zaten cerrahi bir operasyon gerektirdiğinden bu sorunu sizin çözmeniz düşünülemez. Bu nedenle ciddi bir sorun olduğunu düşündüğünüz ve bebeğinizin nefes alıp vermesine engel olan durumlara karşı hemen hekiminizle iletişime geçmeli ve sorunu çözmelisiniz.
Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Nasıl Açılır?
Bebeklerde burun tıkanıklığı, kimi durumlarda çeşitli sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Özellikle boğaz tıkanıklığıyla, yüksek ateşle, halsizlikle ve sürekli uyku hâliyle birlikte gözlemlenen tıkanmalar, akciğerlerde enfeksiyon bulunduğuna ya da bebeğin kalıtsal solunum sistemi sorunları yaşadığına işaret edebilir. Bu gibi belirtilerin olmadığı durumlarda ise bebeğinizin burun tıkanıklıklarını serum fizyolojik çeşitleriyle kolayca açabilirsiniz. Serum fizyolojik kullanımına başlamadan önce doktorunuzdan görüş almanız tavsiye edilir. Doktorunuz, serum fizyolojik kullanmanızda herhangi bir sakınca bulunmadığını söylerse herhangi bir eczaneden satın alacağınız serum fizyolojik kapsülünü ucunu kırdıktan sonra bebeğinizin burnuna hafifçe sıkabilirsiniz. Sıkmanın tazyikiyle burundaki tıkanıklığı açabilir ve böylece bebeğinizin rahat bir şekilde nefes almasını sağlayabilirsiniz. Tıkanıklığı tam olarak açmak için bebeklere özel olarak üretilen vantuzlardan da faydalanabilir ve burun içindeki birikimi dışarı çekebilirsiniz. Serum fizyolojik uygulamasını 2 ya da 3 günde bir tekrar edebilirsiniz. Her uygulamada tek bir kapsül kullanmanız, uygulama esnasında bebeğinizin burnuna zarar verecek kadar güç kullanmaktan kaçınmanız ve bebeğinizi korkutmamaya özen göstermeniz de son derece önemlidir.
Ne Zaman Doktora Gitmek Gerekir?
Burun tıkanıklığı ve boğaz hırıltısı, normal koşullarda sağlık açısından tehlike oluşturmasa da kimi zamanlar tıkanıklığın ve hırıltının seviyesi bir anda artabilir. Özellikle enfeksiyon ve üşütme durumlarında, vücuttaki mukoza oranı artar ve bu durum da bebeğinizin solunum sisteminde çeşitli problemlere yol açabilir. Bu yüzden bebeğinizin burnunun her zamankinden daha fazla tıkandığını, bebeğinizin soluk alıp vermede güçlük çektiğini ve boğaz hırıltısının arttığını fark etmeniz durumunda doktorunuza başvurmanızda yarar bulunur. Özellikle yenidoğan bebeklerde sarılık ya da benzeri bir doğum rahatsızlığı gözlemleniyorsa, enfeksiyon belirtileri bu hastalıkların belirtileriyle karıştırılabilir ve bu durum da bebekler için ciddi riskler doğurabilir. Burun ve boğaz tıkanıklığına halsizlik, iştahsızlık, yüksek ateş, ishal gibi belirtiler eklendiğinde bebeğinizde teşhis edilmiş başka bir rahatsızlık olsa dahi hemen doktora gitmenizde ve belirtilerin sebebini net olarak tespit ettirmenizde fayda bulunur.
Referans:
https://eskisehirsehir.saglik.gov.tr//TR,415063/kulak-burun-bogaz-grip-hakkinda-bilgilendiriyor.html
https://www.stanfordchildrens.org/en/service/ear-nose-throat/conditions/nasal-obstruction
2001-2005 yılları arasında Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı (Pediatri) olarak çalışmalarına devam eden Uzm. Dr. Canan Yılmaz Durur, 2005-2010 yılları arasında ise Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları Ünitesi’nde üst ihtisasını tamamlamıştır.