Dünyada en sık karşılaşılan rahatsızlıklardan bir tanesi anemidir. Çeşitli nedenlerden dolayı ortaya çıkan aneminin farklı türleri bulunmaktadır. Kansızlık türleri arasında ise en çok görülen demir eksikliğidir. Kırmızı kan hücrelerinin taşınmasını sağlayan hemoglobin değerinin düşmesi sonucu ortaya çıkan anemi, farklı rahatsızlıklara yol açabilen ciddi bir hastalıktır. Bu nedenle demir eksikliği anemisi ve belirtileri hakkında bilgi sahibi olmak erken önlem alma noktasında ve rahatsızlığın önüne geçme konusunda oldukça önemlidir.
İçindekiler
Demir Eksikliği Nedir?
Demir eksikliği, vücudun birçok işlevinde ihtiyaç duyulan demir mineralinin azalması ve gereksinimleri karşılayacak seviyenin altına düşmesi durumudur. Kan hücrelerine kırmızı rengini veren hemoglobin proteininin yapısında demir bulunur. Kan dolaşımında yer alani demir oranının düşmesi alyuvar üretiminin azalmasına neden olur. Bu durumun sonucunda organ, hücre ve dokulara taşınan oksijen miktarında bir düşüş meydana gelir. Vücuttaki demir oranının olması gereken değerden az olması durumunda demir eksikliği anemisi ortaya çıkar. Demir, pek çok görevde yer alan bir mineral olduğundan vücut için büyük önem taşır.
Demir Eksikliği Sebepleri Nelerdir?
Demir eksikliğinin ortaya çıkmasında birçok neden etkili olabilir. Demir eksikliği sebeplerinden bazıları şu şekilde sıralanır:
- Demir mineralinin vücutta olması gereken değerden daha az olmasının en önemli sebeplerinden bir tanesi yetersiz demir tüketimidir. Düzensiz beslenme ve yanlış diyet programları uygulanması vücudun ihtiyaç duyduğu demir miktarını alamaması ile sonuçlanabilir.
- Bu rahatsızlığın görülmesinin nedenlerinden bir diğeri sindirim sisteminin demir emilimini yeterli oranda gerçekleştirememesidir. Bağırsak rahatsızlıkları, önceden mide ve bağırsak bölgesinde operasyon geçirme gibi durumlar demir emilimini olumsuz yönde etkileyebilir.
- Çeşitli nedenlerden dolayı kan kaybı yaşanması da bu rahatsızlığı meydana getirebilir. Mide kanaması, hemoroid problemleri, kaza geçirilmesi veya kadınlarda adet döneminde yaşanan şiddetli kanamalar bu durumun örneklerinden bazılarıdır.
- Demir eksikliği görülmesinin bir diğer nedeni de vücudun ihtiyaç duyduğu demir miktarının yükselmesidir. Hamilelik, emzirme süreci, ergenlik dönemi ya da büyüme çağında vücut normalden daha fazla demir mineraline ihtiyaç duyar. Bu dönemlerde beslenmeye dikkat etmek ve gerekirse demir takviyesi almak gerekir.
Demir eksikliğinin nedeninin anlaşılması için bir hekime danışılması ve bu görüşmenin sonucuna bağlı olarak bir yol izlenmesi tavsiye edilir.
Demir Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Demir eksikliğinin belirtilerini erken aşamada anlamak zor olabilir. Kan testi sonuçları rahatsızlığın anlaşılmasını sağlar. Demir eksikliğinin en sık karşılaşılan belirtileri:
- Sürekli yorgunluk hissi
- Konsantrasyon bozukluğu
- Cilt solgunluğu
- El ve ayaklarda uyuşma ya da karıncalanma hissi
- Baş ağrısı
- Saç dökülmesi
- Tırnakların kırılganlaşması
- Kulak çınlaması
- Ağız kenarında yaralar ve dudaklarda çatlaklar meydana gelmesi
Demir eksikliğinin belirtileri hastalığın derecesine ve kişinin fiziksel özelliklerine bağlı olarak ortaya çıkabilir.
Demir Eksikliği Nasıl Geçer?
Demir eksikliğinin geçmesi için uygulanabilecek çeşitli yöntemler bulunmaktadır. İzlenecek yola karar verirken bir uzmanla görüşülmesi ve tetkiklerin sonucuna göre hareket edilmesi oldukça önemlidir. Demir eksikliği tedavisinin en mühim noktalardan bir tanesi beslenmedir. Beslenme alışkanlığının düzene sokulması, demir bakımından zengin ve demir emilimini kolaylaştıran yiyecekler tüketilmesi, emilimi engelleyen yiyeceklerden uzak durulması demir eksikliğinin giderilmesini kolaylaştırır. Vücutta eksik olan demirin tamamlanması için ilaç ve takviye kullanımı da gerçekleştirilebilir. Bununla birlikte sindirim sistemi problemlerine sahip hastalarda damar yoluyla tedavi de uygulanabilir.
Demir Eksikliğine İyi Gelen Beslenme Önerileri
“Demir eksikliğine hangi besinler iyi gelir?” sorusu en çok merak edilen konulardan bir tanesidir. Demir eksikliğinden korunmak için demir bakımından zengin yiyeceklerin tüketilmesi gerekir. Demir yönünden zengin olan kırmızı et, karaciğer, sakatat ürünleri ve balığın tüketilmesi önerilir. Et ürünlerine ek olarak kuru fasulye, nohut, mercimek, bezelye ve barbunya gibi kuru baklagiller de demir ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olur. Bu yiyeceklerle birlikte bal, patates, kuru erik, üzüm, pekmez gibi içeriğinde demir mineralini barındıran besinler de tüketilebilir. Aynı zamanda C vitaminini düzenli olarak tüketmek de demir eksikliğinden korumak için oldukça önemlidir. Çünkü C vitamini demirin bağırsaklarda emilimini kolaylaştırır.
Demir eksikliğinde tüketilmesi gereken yiyeceklerin yanı sıra uzak durulması gereken besinlere de dikkat edilmelidir. Aksi takdirde demir emilimi istenilen seviyede gerçekleşmeyebilir ve tüketilen besinlerden yeterli fayda sağlanamayabilir. Kafeinli içecekler, posalı gıdalar, kepek, soya ve süt emilimi azalttığı için sık tüketilmemeleri önerilir. Beslenmede dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta bu yiyeceklerin demir içeren besinlerle bir arada tüketilmemesidir.
Demir eksikliği hakkında merak ettiğiniz tüm konular için CiciÇocuk’u ziyaret edebilir ve uzmanların görüşlerinden faydalanarak aklınızda soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Kaynakça:
