Amniyotik Bant Sendromu
İçindekiler
Amniyotik Bant Nedir?
Amniyotik bant sendromu, 1200 doğumda bir gerçekleşen ve nedeni tam olarak bilinmeyen bir hastalıktır. Amniyotik bant, bebeğin ayak ve el parmaklarının kopmasına ve hatta bebeğin ölümüne sebep olabilmektedir. Çok nadir rastlanan bir hastalık dahi olsa amniyotik band, pek çok anne ve baba adayını ciddi anlamda endişelendirmektedir. Amniyotik band, bebeğin anne karnında içinde yüzdüğü amniyon sıvısı ile dolu amniyon zarının bebeğin ayak, baş ve el gibi herhangi bir bölgesine dolanması veya yapışması durumunda meydana gelen bir rahatsızlıktır. Amniyotik band sendromunun nedeni tam olarak bilinmemek ile birlikte sigara kullanımı, enfeksiyon ya da daha önce kürtaj olunmuş olması gibi nedenlerin bulunduğu düşünülmektedir. Peki, amniyotik band nelere sebep olmaktadır?
Amniyotik Bant Sendromu Nedir?
Amniyotik bant sendromu, bebeğin büyüdüğü kesenin içinde doğal koşullarda olmaması gereken bant görünümlü parçalar oluşmasıyla ortaya çıkar. Kese içindeki bantlar, büyümekte olan bebeğin organlarına yapışır ve bu durum da kimi zaman hayati tehlikeye varan sorunlar doğurabilir. Amniyotik bandın bebeğin yüzüne, özellikle de ağzına ve burnuna yapışması, istenmeyen sonuçlarla karşılaşılmasını beraberinde getirebilir. Bu sebeple hamileliğin anlaşıldığı ve kesenin gözlemlenmeye başladığı ilk günlerden itibaren kese içinde band oluşumunun gelişip gelişmediğinin takip edilmesinde ve olası bant durumlarına hemen müdahale edilmesinde yarar bulunur.
Amniyotik Band Sendromu Nasıl Oluşur?
Amniyotik band sendromu, hamileliğin ilk döneminde amniyotik kese içinde dokusal parçalanmalar yaşanmasından oluşur. Bu parçalanmalar, hamileliğin ilerleyen dönemlerinde kese büyüdükçe zar hâlini alır ve bebeğin vücuduna yapışmaya başlar. Amniyotik bantların neden ve ne şekilde oluştuğuna dair kesin bir bilgi yoktur. Anne adayının önceki hamilelikleri ve üreme sistemleriyle ilgili medikal geçmişi de amniyotik bant oluşup oluşmayacağı konusunda belirleyici bir faktör değildir. Bant oluşumu, aynı annenin bazı hamileliklerinde görülüp bazılarında görülmeyebilir. Bu sebeple her hamileliğin ayrı şekilde takip edilmesinde ve amniyotik band bulunup bulunmadığının her hamilelikte yeniden incelenmesinde yarar vardır.
Amniyotik Band Nelere Yol Açar?
Amniyotik bant sendromunun yol açtığı durumları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür.
- Amniyotik band, bebeğin uzuvlarına dolanması sonucunda ayak ve elde çeşitli gelişim bozuklukları meydana gelmektedir.
- Yumru ayak, ayak ve el parmaklarında yetersiz büyüme, perdeli ayak ve el parmakları, yarık dudak gibi semptomlar meydana gelebilmektedir.
- Amniyotik bant sendromu; omurga büzüşümü ve organların tuhaf oranlar gelişmiş olarak fetüsün ciddi bir şekilde deforme olmasına neden olmaktadır. Bazı durumlarda bebeğin kafası biçimsiz olabilmektedir.
Amniyotik bantların zarar verdiği vakalarda gebeliğin sona ermesi ya da organ hasarı gibi durumlara da rastlanabilmektedir. Son olarak amniyotik bant sendromunun bebeklere yaptığı etki uzun vadede pek çok değişkene bağlı olarak çeşitlilik gösterebilmektedir.
Amniyotik Bant Sendromu Bebek için Zararlı mıdır?
Amniyotik bantların bebek için zararlı olup olmadığı, temasın nasıl gerçekleştiğine göre değişir. Küçük boyutlu amniyotik bantlar, bebeğin organlarını sarmadıkları sürece herhangi bir sağlık problemine yol açmaz ve bebeğin gelişimini olumsuz yönde etkilemez. Büyük boyutlu bantların bebeğin organlarına yapışması ise kas gruplarının ve sinir sistemlerinin yeterli şekilde gelişememesine yol açabilir. Aynı şekilde yüze yapışan amniyotik bantlar da tehlikeli grupta kabul edilir. Bantların bebeğin göbek bağına yapışması ve hayati fonksiyonlarını etkilemesi ise doktorlar tarafından son derece tehlikeli bulunur. Anne karnındaki bebekler, kan dolaşımı ve beslenme başta olmak üzere kendilerini hayatta tutan pek çok fonksiyonu göbek kordonu sayesinde gerçekleştirir. Bu sebeple de göbek bağının bant tarafından sıkılması, bebek açısından hayati tehlikeler doğurabilir.
Amniyotik Band Sendromunun Tedavisi Mümkün Mü?
Amniyotik bant sendromunun tedavisi, problemin boyutuna göre değişiklik gösterir. Bantların küçük boyutlu olması durumunda bebeğin gelişiminde de küçük kusurlar oluşur ve problemler ağırlıklı olarak doğumdan sonra cerrahi müdahaleler ya da fizik tedavi yöntemleriyle giderilir. Bebeğin hayatını tehdit eden ya da organların geri dönüşü olmayacak kadar deforme olmasına yol açabilecek boyuttaki sorunlar için ise fetal cerrahi tavsiye edilir. Fetal cerrahi, anne karnındaki bebeğin doğum öncesinde ameliyat edilmesi anlamına gelir ve hem anne hem de bebek açısından zahmetli bir işlem olduğu için yalnızca çok önemli durumlarda uygulanır. Amniyotik bant sendromunun tedavi edilme sürecinde, teşhis zamanı da büyük önem taşır. Erken teşhis edilen sorunlar, bantlar büyümeden ve bebeğin vücudunu sarmadan müdahale edebilme şansı doğurur ve bu safhada tespit edilen problemlerin büyük bir bölümü, bebekte herhangi bir sorun oluşmadan tedavi edilebilir. Geç kalınan durumlarda ise bebeğin çeşitli uzuvlarında yapısal anomaliler oluşması mümkündür. Bu sebeple amniyotik bant sendromu kontrollerinin erkenden yapılmasında ve probleme rastlanırsa vakit kaybetmeden tedavi yöntemlerine geçilmesinde büyük yarar bulunur.
Referans:
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/amniotic-band-syndrome
https://childrenswi.org/medical-care/fetal-concerns-center/conditions/infant-complications/amniotic-band-syndrome
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. Yıllardır çalıştığı özel kliniğinde, perinatoloji alanında uzmanlaşmıştır.
