Çocuklarda Burun Kanaması

Hiçbir sebep yokken çocuğunuzun burnundan kanlar aktığını görmek sizin için oldukça korkutucu olabilir.

Ancak burun kanaması, her 5 insandan 3’ünün hayatı boyunca en az bir kez yaşadığı ve ciddi bir probleme işaret olmayan bir durumdur. Hatta bu oran 2-10 yaş arası çocuklarda diğer tüm yaş aralıklarından daha yüksektir.

Yani anlık durum ne kadar korkutucu olursa olsun, çocuklarda burun kanaması sürekli yaşanmadığı sürece endişelenilecek bir duruma işaret etmez.

Peki çocuklarda burun kanaması neden olur? Burun kanaması anında ne yapılmalıdır ve çocuklarda burun kanaması ne zaman bir sağlık problemine işarettir? Tüm sorularınızın cevabı yazımızın ilerleyen satırlarında!

Burun Kanaması Türleri

Burun bölgesi yapısında yer alan zengin kan damarları sebebiyle hassastır. Kimi zaman burun karıştırma gibi ufak darbeler bile bu damarların zedelenmesine, ve dolayısıyla burun kanamasına sebep olur.

Burun kanaması, kanamanın kaynaklandığı bölgeye göre ön ya da arka kanama olarak adlandırılır.

Adından da anlaşılabileceği gibi ön burun kanaması, kanamanın burnun ön tarafında gerçekleştiği durumları ifade eder. Genellikle burnun içindeki kılcal damarların zarar görmesi sonucu ortaya çıkar.

Arka burun kanaması genellikle burnun arka bölümündeki bir atar damardan kaynaklanır. Bu kanama türü daha ciddidir ve bir uzman tarafından kontrol gerektirir. Ancak özellikle çocuklarda, buruna ciddi bir darbe alınmadığı sürece, arka burun kanamasına çok nadir rastlanır.

Çocuklarda Burun Kanaması Neden Olur?

• Burun karıştırma: Burun karıştırma alışkanlığı hijyen problemleri yarattığı kadar burun kanamasında da etkilidir. Burun içindeki kılcal damarların zedelenmesine ve kanamaya yol açan en yaygın sebeplerden biridir.
• Kuru hava: Kuru ve fazla sıcak hava burun membranlarının kurumasına yol açarak tahribata neden olur. Çocuklarda burun kanamasının en yaygın sebebi kuru havaya maruz kalmaktır.
• Darbe: Düşme ya da sert bir cisim çarpması gibi buruna alınan darbeler burundaki kılcal damarları zedeleyerek kanamaya sebep olur. Nedeni açıkça belli olan bu kanamalar genellikle sorun teşkil etmez. Ancak bazı durumlarda kanamalar bir kez darbe alındıktan sonra aralıklarla devam edebilir. Bu durumlarda burun kanaması 10 dakikadan uzun süre devam ediyor ve ilk yardım uygulanmasına rağmen durmuyorsa bir sağlık kuruluşuna başvurmakta fayda vardır.
• Enfeksiyonlar: Burun içindeki bazı enfeksiyonlar yüz çevresinde kızarma ve acıya sebep olan bazı enfeksiyonlar burun kanamasına neden olabilir. Eğer bir enfeksiyon durumu söz konusuysa burun kanamasına mutlaka burun çevresindeki yara belirtileri de eşlik eder.
• Burun tıkanıklığı: Burun tıkanıklığına sebep olan alerji, grip, nezle gibi hastalıklar burunda rahatsızlık ve tahriş yarattığından burun kanamasına yol açabilir.

Burun Kanaması Durumunda Ne Yapmalı?

Burun tıkanıklığı ya da burun karıştırma sebebiyle kılcal damarlarda oluşan küçük bir hasar genelde hafif bir kanamaya sebep olur. Bu durumlarda örneğin çocuğunuzun burnunu silerken mendilde kan izi görebilirsiniz. Bu tür hafif burun kanamaları ilk yardım gerektirmez. Burunla temastan, şiddetli öksürük ya da hapşırıktan, ve ani hareketlerden kaçınmak yeterlidir.

Daha ağır seyreden, örneğin darbe ile ortaya çıkan, burun kanamalarında her şeyden önce sakin kalmalı ve çocuğunuzu sakinleştirme çalışmalısınız. Ani hareketler kanamanın daha kötüye gitmesine sebep olabilir.

• Çocuğunuzu bir sandalyeye oturtun ve sakin kalması için ona destek olun.
• Çocuğun başını öne eğerek burnunun kemikli kısmını baş ve işaret parmaklarınız arasına alıp baskılayın.
• Mümkünse alın ya da ense bölgesine soğuk uygulayın.
• Çocuğunuza burun kanaması esnasında ne yapılması gerektiğini öğretin. Özellikle yüzünü yukarı dönmemesi, aksine aşağı eğmesi gerektiğini bilmek önemlidir.
• Ortalama bir burun kanaması süresi 10 dakikadır. 10 dakikadan uzun süren ya da sık sık tekrarlayan burun kanamalarında bir sağlık kuruluşundan yardım almalısınız.

Çocuklarda Burun Kanaması Ne Zaman Ciddi Bir Durumdur?

Söylediğimiz gibi, çocuklarda burun kanaması oldukça yaygındır ve genelde endişelenecek bir duruma işaret etmez.

Aşağıdaki durumları gözlemlediğinizde bir sağlık kuruluşuna başvurmanızı öneririz:

• Çocuğunuzun sık sık burnu kanıyorsa,
• Yeni bir ilaç kullanımına başladıktan sonra burun kanaması gözlemlediyseniz,
• Kanamalar 10 dakikadan uzun sürüyorsa ya da her zaman ilk yardım müdahalesi gerektiriyorsa,
• Çocuğunuzda gittikçe sıklaşan ya da yoğunlaşan burun kanaması gözlemliyorsanız.

Bazı ani gelişen durumlarda burun kanaması ameliyat gerektirir. Bu oldukça nadir görülen bir durumdur ve burun kanamasına genellikle başka belirtiler de eşlik eder. Burun kanamasıyla beraber aşağıdaki belirtilerden birini gözlemliyorsanız çocuğunuz cerrahi bir işleme gerek duyuyor olabilir:

• Burun kanaması 20 dakikadan uzun sürüyorsa,
• Kanama ilk yardım uygulanmasına rağmen durmuyorsa,
• Eğer kanama darbe sonucu oluştuysa ve çocuğun burnunda şişlik ya da şekil bozulması gözlemleniyorsa,
• Burun kanamasına eşlik eden baş dönmesi, soluk ten rengi, halsizlik, ateş ya da baş ağrısı varsa,
• Burun kanamasına öksürük ya da kusma eşlik ediyorsa. Özellikle bu kusma ve öksürüklerde kan izleri gözlemleniyorsa.

Referans:

https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/4795/05_06_ilk-yard%C4%B1m-kitab%C4%B1.pdf

http://www.ilkyardim.org.tr/cocuk-video-16.html