Çocuklarda koronavirüs belirtileri nedir? Çin Wuhan’da ortaya çıkan ve kısa sürede tüm dünyada etkili hâle gelen Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19), son yılların en büyük ölümcül salgınlarından biridir. Yetişkinlerde, ileri yaş gruplarında, gençlerde, çocuk ve bebeklerde olmak üzere tüm yaş gruplarını etkileyebilen COVID-19, MERS ve SARS gibi güçlü solunum yolu hastalıklarına sebep olan virüslere benzerliğiyle bilinir. Ölümcül sonuçlar verebilen koronavirüsten korunmak için yapılması gereken genel geçer kuralların, hem çocuk ve bebeklerde hem de yetişkinlerde uygulanması, hastalığın bulaşmasını önlemede önemli etkilere sahiptir. Maske, mesafe, temizlik olarak bilinen salgından korunma yolları, çocuklar ve bebekler için de en önemli korunma kurallarıdır.
Çocuklara salgından korunma bilincinin kazandırılması ve bebeklerde alınması gereken önlemlerin ebeveynler tarafından alınması, süreç yönetiminin en önemli unsurları arasındadır. Çocuklarda Koronavirüs, tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi aynı belirtilerle hissedilir. Çocuğunuzda hangi belirtileri gördüğünüzde endişelenmelisiniz? Merak ettiğiniz detayları aşağıdaki belirtiler listesinde görebilirsiniz.
İçindekiler
Çocuklarda koronavirüse karşı bağışıklık oranı, yetişkinlerle karşılaştırıldığında daha yüksektir. Son zamanlarda yapılan araştırmalara göre, ‘’çocukların çevresel kirli hava faktörlerine yetişkinlere oranla daha az maruz kalmaları, doğumdan itibaren daha yüksek bağışıklığa sahip olmaları, yetişkinlere göre daha az kısa ya da uzun seyahat etmeleri ve ebeveynleri tarafından korunmaları’’ gibi etkenler, çocuklarda koronavirüse karşı bağışıklığın daha güçlü olduğunu göstermiştir. Pandeminin başlangıç döneminde yapılan araştırmalar, vaka sayıları arasında yalnızca %5 oranında çocuk hasta olduğunu öne sürmüştür. Ancak güncel araştırmalar ve açıklamalar çocuklarda enfekte olma oranının düşük olduğunu gösterse de bazı araştırmalar, virüsün bulaş aşamasında çocukların etkin bir rol oynadığını göstermektedir. Özellikle okullar, kreşler, parklar ve oyun alanları, çocukların virüs taşıyıcılığı yapmasını ve bulaştırmasını kolaylaştıran ortamlardır. Bu alanlara giren çocukların oldukça sağlıklı bir şekilde temizlenmesi, mümkünse duş alması ve kıyafetlerinin değişmesi, virüsün yayılma hızını ve bulaşma hızını düşürebilir.
Çocuklar, enfeksiyonu yetişkinlere oranla daha hafif semptomlarla geçirse de ciddi rahatsızlıkları olan çocukların hayati tehlikeye ulaşabilen boyutlarda enfekte olabileceği de bildirilmiştir. Bu nedenle çocukların salgın süreci boyunca dengeli ve yeterli beslenmesi, gerektiğinde doktor kontrolü altında vitamin ve mineral desteği alması, bol su tüketmesi, maske kullanması, hijyen kurallarına dikkat etmesi, egzersiz ve sportif faaliyetler gerçekleştirerek vücudunu güçlendirmesi bağışıklığın güçlenmesi için atılabilecek en doğru adımlardandır.
Yapılan araştırmalara göre çocuklar, hastalığı bulaştırma aşamasında da yetişkinlere oranla daha az etkilidir. 1 yaş altı bebeklerde hastalığın tehlikesi daha yüksekken, 1 yaş ve üzeri bebek ve çocuklarda bağışıklığın güçlü olması sebebiyle vaka sayıları ve risk daha düşüktür. Özellikle anne sütü alan 1 yaş ve üzeri bebeklerin bağışıklığının güçlü olması, risk oranını en alt seviyeye taşır. Koronavirüste çocuk hastalar arasında en yüksek riskli hasta grubu, yenidoğan grubudur. Bu grup, hastane ortamında sağlık çalışanları ve hasta bakıcılarıyla, hastane ortamında bulunan nesnelerle ve annesi dahil yakınlarının teması sebebiyle koronavirüse yakalanabilir.
Çocuklarda koronavirüs, yetişkinlerde görülen genel belirtilerle kendisini hissettirebilir. Her yetişkinde koronavirüs belirtileri farklılık gösterebildiği gibi, çocuklarda da farklı belirtiler görülebilir. Uzmanlara göre COVID-19 çocuklarda 5 farklı tablo oluşmasına neden olmuştur. Bu tablolar; sessiz enfeksiyon, hafif enfeksiyon, orta enfeksiyon, şiddetli enfeksiyon, kritik enfeksiyon şeklinde gruplara ayrılır. En ağır enfeksiyon geçiren çocuklar özellikle risk grubunda olan ve kronik sağlık problemleri yaşayan çocuklardır. Kritik enfeksiyon türü genellikle bu çocuklarda görülür.
Hafif enfeksiyon geçiren çocuklar; hapşırma, ateş, yorgunluk, kas ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı gibi belirtilerin yanı sıra sindirim problemleri de yaşayabilir. Orta enfeksiyon geçiren çocuklar ise daha yüksek ateş seviyesi yaşabilir ve nefes alıp vermeleri hırıltılı bir şekilde gerçekleşebilir. Hızlı nefes alıp verme belirtisi, orta seviye enfeksiyonda yaşanmayabilir. Şiddetli enfeksiyonlarda ise daha çok hırıltıya rastlanabilir ve solunum sıkıntıları, nefes alıp vermede güçlük gibi ciddi semptomlar görülebilir.
Aşağıdaki belirtilerden en az 3 tanesini fark ederseniz, çocuğunuzla birlikte en yakın sağlık kuruluşuna gidebilir, 112’yi arayarak yardım isteyebilirsiniz:
- Öksürük, hapşırık,
- 38 Cº ve üzerinde ateş,
- Kas ağrısı,
- Halsizlik,
- Boğaz ağrısı,
- İştahsızlık,
- Burun akıntısı,
- Karın ağrısı,
- Çarpıntı,
- Göğüs ağrısı,
- Bulantı,
- Kusma,
- Ürtiker gibi cilt döküntüleri,
- Tat ve koku kaybı,
- Nefes darlığı,
- Hızlı nefes alıp verme,
- Bilinç değişiklikleri,
- Uyku eğilimi,
- Dudak ve yüzde morarma,
- Oral mukozada kuruluk,
- Huzursuzluk,
- Ağır semptomlarda inleme, uyaranlara yanıt vermeme,
- Şiddetli karın ağrısı,
- Dolaşım bozukluğu şikayetleri,
- Ruh hâlinde iniş çıkışlar,
Tüm bunların dışında oluşan şok bulguları da bulunuyorsa vakit kaybetmeden sağlık ekiplerine haber verilmesi önerilir. Yapılan araştırmalar, çocuklarda en yaygın rastlanan belirtinin öksürük olduğunu ortaya koymuştur. Semptomlar, cinsiyet gözetmeksizin çocukların her birinde görülebilir. Ancak tek yaygın farklılık, kız çocuklarda kas ağrısı ve bitkinlik belirtilerinin daha yüksek olmasıdır. İngiltere’de öne sürülen bir araştırmaya göre ise çocuklarda ishal ve kusma gibi belirtiler, daha erken aşamada öksürükten önce ortaya çıkabilir.
Çocuklarda koronavirüs vaka sayısı, tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi oldukça yüksek enfekte sayılarına ulaşmıştır. Ancak çocuklarda daha hafif semptomlar görüldüğü tespit edilmiştir. Ciddi klinik seyir az olsa da solunum yollarıyla ilgili rahatsızlık duyan ve geçmiş öyküleri olan çocuklar, enfekte olduklarında ağır semptomlar yaşayabilir. Çocuklarla ilgili istatistiksel araştırmalara göre, çocuklarda görülen enfeksiyon vakaları genellikle hafif ve orta şiddette geçmiştir. Çocukların yalnızca %2,7’si ise hastalığı ağır semptomlarla atlatmıştır. Çocuklarda ölüm oranının da oldukça düşük olduğunu belirten araştırmalar, oranı %0,9 olarak açıklamıştır.
Eğer siz de bebek ve çocuklarınızı koronavirüse karşı bilinçlendirmek ve onları bu hastalıktan korumak istiyorsanız, maske, mesafe ve temizlik kurallarına öncelikle kendiniz uyabilir, çocuğunuzun bu konuda bilinçlenmesine yardımcı olabilirsiniz. Bebek ve çocuklarla ilgili merak edilenleri Ciciçocuk.com’da bulabilir, bebeğiniz için gereken tüm bilgileri gönül rahatlığıyla takip edebilirsiniz.
Kaynakça
1- https://covid19.saglik.gov.tr/Eklenti/38596/0/covid-19rehbericocukhastayonetimivetedavipdf.pdf
2- https://jag.journalagent.com/scie/pdfs/SCIE-62347-REVIEW-CETIN.pdf
3- https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1224958
