Her anne, bebeğinin kullanacağı eşyaları seçerken mümkün olan en yüksek özeni göstermeye dikkat eder. Emzik konusunda ise bu durum biraz daha titizlikle karşılanır. Sürekli olarak kullanılacak emziğin ağızla teması olduğu için hijyenine biraz daha fazla önem verilir. Annelerin beklentilerini karşılayan ve bebeklerin severek kullanacağı bir emzik seçebilmek için bazı kriterler göz önünde bulundurulur.
Emzik Ne İşe Yarar?
Bebekler henüz anne karnındayken emme refleksi geliştirir ve bu reflekslerini parmaklarını emerek güçlendirir. Emme refleksinin temel amacı, bebeğin anne memesini düzenli ve yeterli bir şekilde emebilmesini ve bu sayede sağlıklı bir şekilde beslenebilmesini sağlamaktır. Bebekler, emme sürecinden psikolojik açıdan tatmin olur ve bebeklerin anneleriyle duygusal bağ kurmasını sağlayan faktör de emme esnasında yaşanan bu tatmindir.
Emzikler, ağırlıklı olarak kauçuk ya da silikondan üretilen ve anne memesini taklit etme amacı taşıyan ürünlerdir. Erken yaşlardan itibaren bebeklere emzik verilmesi, bebeklerin kendilerini daha huzurlu ve rahat hissetmelerini sağlar ve daha düzenli bir şekilde uyumalarına yardımcı olur. Emzik kullanımı hakkında çeşitli görüşler bulunur. Uzmanların bir bölümü, emzik kullanımını zararlı bulur ve hiçbir dönemde önermez. Bazı uzmanlar ise yenidoğanların ilk iki haftalık süreçten sonra kısa süreli olmak şartıyla emzik kullanmasında herhangi bir sakınca bulunmadığını öne sürer.
Emzik Kullanmak Zararlı mı?
Erken dönemde emzik kullanmanın zararlı olup olmadığı hâlen tartışılan bir konudur. İlerleyen yaşlarda ve uzun süre boyunca emzik kullanmanın çeşitli problemlere yol açtığı ise pek çok uzman tarafından dillendirilir. Özellikle diş çıkarma sürecinden sonra emzik kullanımına devam etmek, bebeklerin ağız ve çene yapısında bozulmalara yol açabilir. Henüz son derece hassas olan dişler, emme refleksi yüzünden yamulabilir ve ilerleyen yıllarda daha da ciddileşecek ortodontik sorunların temelleri bu süreçte atılabilir.
Bebeklere uzun süre boyunca emzik vermenin bir diğer zararı ise bağımlılık etkisi oluşturmasıdır. Bebekler, zihinleri henüz tam anlamıyla gelişmediği için kendilerini rahatlatan unsurlara kısa sürede bağlanabilir. Doğal koşullarda bebeğin annesine ve babasına bağlılık geliştirmesi gerekir. Emziğin uzun süre boyunca kullanılması durumunda ise bu bağlılık emziğe yönelir ve bu durum da bebeğin çeşitli psikolojik zorluklar yaşamasına yol açabilir. Bebeğin emziği olmadan uyuyamaması, emmediği zamanlarda huysuzlaşması ve emziğini bırakması gereken dönemde bunu başaramaması, ilerleyen yaşları etkileyecek psikolojik travmalara yol açabilir. Bu nedenle pek çok uzman, emziğin sadece ilk aylarda ve günlük 15 – 20 dakikayı geçmeyecek süreler boyunca tercih edilmesi gerektiğini öne sürer.
Emzik Çeşitleri
Genellikle emzikler; üretildikleri malzemeye ve şekillerine göre dört grupta değerlendirilir. Bu doğrultuda annelerin tercih edebileceği kauçuk, silikon, damaklı ve damaksız emzikler bulunur. Kauçuk olanlar, doğal kauçuk malzemelerden üretilir. Diş çıkarmaya başlayan ve ısırma eğilimi olan bebeklerde kullanılması tavsiye edilir. Aynı zamanda kauçuk emzikler; bazı basit yöntemler ile sterilize edilebilir. Silikon emzikler ise kokusuz, tatsız, pürüzsüz ve yumuşaktır. Bu özellikler sayesinde bebekler, silikon emziklere kolayca alışabilir. Yüksek sıcaklıklara dayanıklı olanlar kolayca sterilize edilebilir.
Damaklı emzikler ise kullanıldığında direkt olarak bebeğin damağının şeklini alırlar. Bebeğin ağız yapısına kolayca uyum sağlayan damaklı emzikler sayesinde ağızda şekil bozukluğu oluşmaz. Damaksız emzikler; genel yapısıyla anne memesini anımsatır. Çocuk doğduktan sonra bir yaşına kadar kullanımına devam edilebilir. Bir yaşından sonra ise bebeğin damağına baskı yapmaya başlayabilir. Dolayısıyla damaksız emziklerin bir yaşından sonra ağız ve diş yapısına zarar vermemesi için kullanımı önerilmez.
Emzik Neye Göre Seçilir?
Emzik seçiminde hem sağlık hem de bebeklerin tercihi önemli rol oynar. Dolayısıyla kişisel hijyen beklentinizin yanı sıra bebeğinizin zevkine göre de seçiminize özen gösterebilirsiniz. Örneğin; plastik malzemeden yapılan emzik tabanı, hava geçişini sağlayabilecek delikler bulundurmalıdır. Fakat gece kullanımı için yumuşak malzemelerden yapılanların tercih edilmesi önerilmez. Bunun yanı sıra diş çıkartan bebekler için ideal olarak kabul edilen kauçuk emziklerin çabuk bozulduğu bilinmelidir. Bu nedenle diş çıkarmamış bebekler için silikon emzikler tercih edilebilir.
Bebeğin uykuya dalma problemi varsa ve emziksiz uyuyamıyorsa damaklı emzik ile uyutma yoluna gidilebilir. Emzik seçerken ne şekilde temizleneceğine de dikkat edilmesi önerilir. Kauçuk emzikler ile silikon emziklerin dezenfekte yöntemleri farklı olabilir. Emzik seçiminde bebeğin ağzına rahatça oturmasına ve onun için herhangi bir tehlike yaratmayacak olmasına da dikkat edilir. Örneğin; yeni doğan bebeklere alınacak olan emziklerin burnu tıkamaması için plastik ağızlık bölümlerinin küçük olması tavsiye edilir. Biraz daha büyük bebekler ya da çocuklar için alınacak emziklerde ise daha büyük ağızlıklar tercih edilebilir.
Satın alınacak olan ürün, mutlaka güvenlik standartlarına uygun ve onaylı olmalıdır. Etiketinde açık bir şekilde standartları belirtilmemiş olan emzikleri kullanmak doğru olmayabilir. Emziklerde havalandırma deliği bulunması; bebeğin güvenliği için önemlidir. Böylece bebek, burnu tıkalı olsa da rahatça nefes alabilir. Daha büyük çocuklar ise emziğin tamamını ağzına almaya kalktığında ciddi bir sorun yaşamadan hızla duruma müdahale edilebilir.
“Ortodontik” şeklinde nitelendirilen emziklerin sahip oldukları meme başları genellikle yassı olur. Alışılmış emzik çeşitlerinde ise yuvarlak başlar bulunur. Her ne kadar ortodontik emziklerin diş etleri ve dişler için çok daha sağlıklı olduğu düşünülüyor olsa da her şeyden önce bebeğin emziği kabul edip etmemesi önemlidir. Dolayısıyla iki farklı emzik çeşidiyle deneme yapılıp bebek hangi emziği severse onunla devam edilebilir. Ağızlığın plastik olup olmaması ise annenin tercihleri ile alakalıdır. Bu noktada havalandırma deliklerine sahip olmasına dikkat etmek birinci önceliktir. Diğer ağızlık detaylarına ise anne, zevkine ve beklentilerine göre dilediği şekilde karar verebilir.
Referans:
https://www.saglik.org.tr/makale-haber/bebeklerde-emzik-kullanimi
https://www.nct.org.uk/baby-toddler/feeding/practical-tips/what-bottles-and-teats-do-you-need-for-babies
