Ertesi Gün Hapı Ne zaman ve Nasıl Kullanılmalıdır?

Ertesi gün hapı, istenmeyen gebelikleri önlemek için kullanılan ilaçlardır. Düzenli doğum kontrol yöntemleri arasında yer almasalar da korunmasız cinsel ilişki sonrası büyük oranda gebe kalmayı önler.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapları, korunmasız cinsel ilişki sonrasında ve istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla kullanılan bir doğum kontrol yöntemidir. Etkisini arttırmak için cinsel ilişkiden hemen sonra alınması gereken ertesi gün hapları, düzenli doğum kontrol yöntemi olarak düşünülmemelidir. İstenmeyen gebeliklerin önlenmesi için kullanılan ertesi gün hapları şu durumlarda da tercih edilebilir:

• Korunmasız cinsel ilişki,
• Cinsel ilişki sırasında kondom yırtıldığında,
• Düzenli kullanılan doğum kontrol haplarının kullanım düzeninde eksiklik olduğunda,
• Cinsel saldırı sonrasında.

Ertesi Gün Hapları Nasıl Çalışır?

Gebelik, sperm hücresinin yumurtayı döllemesi ve döllenen yumurtanın rahme tutunması ile gerçekleşir. Sperm hücreleri, vajinada 2 gün boyunca canlılığını sürdürebilir. Bu süre içerisinde yumurtlama olursa gebe kalma ihtimali oluşur. Cinsel ilişki sonrasında kullanılan ertesi gün hapı, yüksek dozda progesteron hormonu içerir. İçerdiği progesteron hormonu, yumurtalıktan yumurta salınmasını geciktirir. Yumurta üretilmediğinde, spermin buluştuğu bir şey olmadığından döllenme de gerçekleşmez. Ayrıca ertesi gün hapıyla rahim iç duvarının kalınlaşmasını sağladığı için yumurta, fallop tüplerine ulaşan sperm tarafından döllense bile embriyo rahime tutunamaz ve gebelik engellenir.

Ertesi Gün Hapının Etkisi

Ertesi gün hapı, cinsel ilişki sonrasında ne kadar çabuk alınırsa gebe kalma riski o kadar düşüktür. Cinsel ilişki sonrasında ilk 3 gün içinde kullanılmalıdır. Cinsel ilişki sonrası ilk 24 saat için kullanıldığında gebeliği engelleme oranı %98-90 iken, ilk 48 içinde kullanıldığında bu oran %75’e kadar düşer. Eczaneden reçete ile satın alınabilen farklı markalara ait ertesi gün hapları bulunur. Üretilen ilaçların kullanım şekli markalara göre farklılık gösterebilir bu nedenle mutlaka prospektüsün okuması gerekir. Ertesi gün haplarının bir kısmı tek doz alınırken, bazılarının çift doz kullanılması gerekebilir.

Ertesi gün haplarıı kullanıdıktan yaklaşık 2 saat sonra sistem içerisinde girer. Eğer ilaç alındıktan 2 saat geçmeden kusma meydana gelirse hapın tekrar alınması önerilir.

Ertesi Gün Hapı Kullanılırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ertesi gün haplarının düzenli bir doğum kontrol yöntemi olmadığından sürekli kullanımına dikkat edilmelidir. Ertesi gün hapı, kullanıldıktan sonra yaşanan cinsel birlikteliklerde koruyucu değildir. Bu tarz kullanımlarda gebe kalma riskinin yüksek olduğu unutulmamalı, cinsel birliktelik öncesinde farklı doğum kontrol yöntemleri uygulanmalıdır.

Ertesi gün hapı kullanımını takiben 1 ay içerisinde normal adet döngüsü görülmesi beklenir. Geciken adet döngüsünde gebelikten şüphelenilir.

Ertesi gün hapları cinsel yolla bulaşan hastalıklar için herhangi bir koruma sağlamaz. Vajinal akıntı veya çeşitli hastalık belirtileri görüldüğünde en kısa sürede hekime başvurulması gerekir.

İstenmeyen gebeliklerin önlenmesi için kullanılan ertesi gün hapları genellikle güvenilir ilaçlardır. Fakat ertesi gün hapının aşırı dozda veya önerilenden daha uzun süre ile kullanımı pek çok farklı sağlık sorununa yol açabilir. Yüksek dozda progesteron hormonu içeren ertesi gün hapının bilinen en önemli yan etkisi adet düzensizliğidir. Tek bir doz kullanılan ertesi gün haplarıı bile adet düzensizliklerini, adet ağrısı ve kanamalarını birkaç ay boyunca etkileyebilir. Ertesi gün haplarının olası diğer yan etkileri şunlardır:

• Memelerde hassasiyet,
• Mide bulantısı,
• Kusma,
• Karın krampları,
• Baş ağrısı,
• Baş dönmesi,
• Yorgunluk ve halsizlik,
• Lekelenme,
• Şişkinlik,
• Vajinal kanama.

Ertesi gün hapı doğru dozda ve zamanda kullanıldığında etkili bir doğum kontrol yöntemidir. Son derece güvenli olan ertesi gün hapının kullanımından sonra görülen yan etkilerin hafif ve kısa süreli olması beklenir. 3-5 hafta sonrasında halen adet gecikmesi, şiddetli karın ağrıları veya diğer belirtiler görülmeye devam ediyorsa acilen bir kadın doğum uzmanına başvurulması önerilir.

Doğum kontrol yöntemleri ile ilgili bilgi almak için sağlık kuruluşlarına danışabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.

Kaynakça: