Bu içeriği dinleyebilirsiniz:
HCT ya da bilinen diğer adı ile hematokrit pek çok insanın adını duyduğu ancak ne olduğu konusunda net bilgiye sahip olmadığı bir husustur.
HCT değeri nedir? HCT, toplam kan hacmindeki kırmızı kan hücrelerinin yüzdesini gösteren değerdir. Yani % 20 oranında çıkan HCT değeri 100 ml kanda 20 ml alyuvar ya da kırmızı kan hücresi olduğunu gösterir.
İçindekiler
HCT Ölçümü Nasıl Yapılır?
HCT ölçümünde kullanılan elektronik bir cihaz kanın belirli kıstaslara göre değerlendirilmesini sağlar. HCT ölçen çoğu cihaz doğrudan bir ölçüm yapmak yerine birden fazla ölçümden çıkardığı sonuçları doktor veya tıbbi çalışana bildirir.
Genellikle otomatik bir şekilde ölçüm yapan cihazların yanı sıra manuel olarak santrifüj işlemi ile de ölçüm mümkündür. Manuel olarak gerçekleştirilen santrifüj işleminin ardından tüp tabanında biriken kana göre hacim değerlendirmesi yapılır. Bu işlemin ismi halk arasında HCT kan testi ya da HCT kan değeri olarak bilinir.
Daha açık söylemek gerekirse, bu yazıya dahil ettiğimiz her alt başlık otomatik olarak kanda hct nedir, hct kan değeri nedir ve hematokrit nedir sorularının da cevabıdır. Tüm bu sorular HCT nedir sorusunun alternatifleridir.
HCT Değeri Neden Ölçülür?
Kandaki hacim miktarının bilinmesi tıbbi açıdan oldukça önemlidir. Bireyin yakalanabileceği hastalıklardan hastalığının iyileşme durumuna varana kadar her türlü konuda bir gösterge olabilen HCT değerinin çok yüksek veya çok düşük olması bazı sorunların habercisi olabilir. Doktorlar çoğunlukla aşağıdaki durumların birinden şüphelendiğinde HCT ölçümü talep eder.
- Lösemi
- Anemi
- Beslenme eksikliği
- Su eksikliği
Yukarıda sıraladığımız dört durum HCT düşüklüğü nedenleri nelerdir sorusunun cevabı olabilir. Ancak bunlarla birlikte, HCT düşüklüğüne neden olan doğal süreçler de vardır. Hamilelik ve yaşlılık HCT düşüklüğü nedenlerinin başında gelir. Bu gibi durumlarda HCT düşüklüğü normal karşılanır. HCT yüksekliğinin ise genel olarak tek sebebi yüksek rakımlı bir yerde yaşamaktır. Yüksek rakımda vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için kandaki hacim yükselir.
Normal HCT Değeri Nedir?
HCT değerleri yaş, cinsiyet ve hamilelik durumuna göre değişkenlik gösterir. Sizler için yetişkin bir kadın ve erkekte görülmesi beklenen ortalama HCT değerini aşağıda listeledik. Ancak bu değerler ölçüm yapan makineye göre değişkenlik gösterebilmektedir. Bu yüzden en doğru karar için mutlaka doktorunuz ile iletişime geçin.
Yetişkin erkeklerde normal HCT değeri: % 39- %50
Yetişkin kadınlarda normal HCT değeri: %35- %44
HCT Düşüklüğü Nedir?
HCT diğer adıyla hematokrit düşüklüğü kandaki hacmin düşüklüğü anlamına gelir. Tıbbi literatürde bu durum anemi olarak adlandırılır.
HCT Düşüklüğü Nedenleri
- Demir eksikliği
- Düzensiz beslenme,
- Kan kaybı ve kemik iliği sorunları anemi yani HCT düşüklüğü nedenleri arasında gösterilir ilaç tedavisi uygulanarak iyileştirilebilir. Anemi hastalığı çok yaygındır ve tedavisi oldukça basittir.
Hamilelikte HCT Düşüklüğü
Hamilelik sürecinde vücutta kan miktarı ve düzeyi arttığı için hamilelikte HCT düşüklüğü normal karşılanan bir durumdur. Ancak bu düşüklüğün de hamileler için ortalama bir seviyesi vardır. Hamilelik döneminde kandaki HCT değeri hamilelik öncesi döneme göre %30’dan fazla düşüş gösterdiyse, bu düşüş anne adayının anemi olduğuna işaret olabilir.
HCT Yüksekliği Nedir?
Kırmızı kan hücrelerinin ciddi derecede yüksek olması anlamına gelen HCT yüksekliği genellikle çok sigara tüketen bireylerde gözlemlenir. Akciğer hastalıkları, tümör ve kemik iliği problemleri de HCT yüksekliğine yol açar. HCT düşüklüğünde olduğu gibi HCT yüksekliği de ilaç ile tedavi edilebilir. HCT yüksekliği tedavisinde, tedavi sürecini aksatmamak ve doktor önerilerini harfiyen uygulamak sağlığınızı korumanız açısından ciddi derecede önemlidir.
Referans:
https://medlineplus.gov/lab-tests/hematocrit-test/
https://my.clevelandclinic.org/health/diagnostics/17683-hematocrit
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. Yıllardır çalıştığı özel kliniğinde, perinatoloji alanında uzmanlaşmıştır.