Korpus luterum kadın üreme sisteminde yumurtlama sırasında yumurtalıklarda oluşan ve hormon salgılayan yapıya verilen addır. Daha açıkça temel görevi östrojen ve progesteron üreterek yumurtanın döllenmesi için uygun koşulları sağlamaktır. Yumurtanın döllendiği yani hamileliğin gerçekleştiği durumda korpus luteum yumurtalıklarda kalarak hormon salınımına devam eder. Bazen bu yapının içi sıvı ile dolar. Anne adayına çeşitli rahatsızlıklar veren bu durum korpus luteum kisti olarak adlandırılır.
İçindekiler
Korpus Luteum Nedir?
Yumurtlama gerçekleştikten sonra yumurta hücresi onu sarmalayıp besleyen folikülün içinde 5-6 gün kadar korunur. Bu süreden sonra yumurta folikülden ayrılır ve fallop tüplerine doğru yolculuğa başlar. Yumurtanın ayrılışından sonra folikül geri kapanmak için korpus luteum olarak adlandırdığımız hücreleri üretir. Bu yuvarlak sarı görünümdeki hücreler bütünü progesteron salgılayarak döllenme için uygun ortamı yaratmaya çalışır. Korpus luteum hücreleri kimi yerlerde sarı görünümlerinden dolayı sarı cisimcik olarak da adlandırılır. Eğer döllenme gerçekleşirse korpus luteum hormonları fetüs yeterince gelişinceye kadar progesteron salgılamaya devam eder. Bu süre genellikle hamileliği 7-9. haftasına kadar devam eder. Genellikle hamileliğin onuncu haftasıyla beraber de yavaşça azalarak yok olmaya başlar. Eğer döllenme gerçekleşmezse korpus luteum hücreleri de yumurtalar gibi çatlamaya ve yok olmaya başlar. Bu çatlama östrojen ve progesteron hormon seviyesinde düşüşe, dolayısıyla yeni adet döngüsüne hazırlık anlamına gelir.
Korpus Luteum Kisti Nedir?
Korpus luteum kisti bu hücrelerin sıvı ile dolması sonucu ortaya çıkan bir çeşit yumurtalık kistidir. Bu kistler genellikte tek yumurtalıkta görülür ve en büyüğü 3-4 cm boyutundadır. Korpus luteum hücreleri adet döngüsüne etki ettiği için bu kistin oluşumu adet düzeninde bozulmalara yol açabilir. Kimi zamanlarda içi sıvı ile dolan korpus luteum hücrelerinde kanama görebilir. Bu durumlarda kiste korpus luteum değil korpus hemarojikum adı verilir.
Korpus Luteum Kisti Belirtileri Nelerdir?
- Keskin ya da sıkılıyormuş hissi veren kasık ağrısı
- Şişkinlik hissi
- Karında şişlik
- Bel ve kalça bölgelerinde ağrı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Ağrılı ve normal olmayan adet kanamaları
- İdrara çıkma ihtiyacında artış
- İdrar kesesi ve bağırsakları tamamen boşaltmada zorluk
- Kilo artışı
- Göğüslerde hassasiyet
Korpus Luteum Kisti Nasıl Teşhis Edilir?
Çoğu yumurtalık kisti pelvik muayene ile teşhis edilir. Ancak korpus luteum kisti için pelvik muayene ile teşhis ikinci sıradadır. Korpus luteum kisti genellikle ultrason ile teşhis edilir. Pelvik muayene ikinci çoğunlukla ikinci seçenek olarak değerlendirilir. Eğer belirtiler rahatsız edici derecede devam ediyor ve sebebi bulunamıyorsa hormon testi ya da gebelik testi istenebilir. En son ve oldukça nadir görülen bir yöntem olarak kesin teşhis için rahim veya karına küçük operasyonlar uygulanabilir. Yumurtalık kanseri riski taşıyan kadınlarda kan testi ile bazı değerler de kontrol edilmelidir.
Korpus Luteum Kisti Nasıl Tedavi Edilir?
Korpus luteum kistleri çoğunlukla maksimum 1-2 ay içerisinde kendi kendine yok olur. Patlama gibi bir risk barındırmadıklarından bu kistler için genellikle ilk iki ay içinde bir tedaviye gerek duyulmaz. Pek yaygın olmamakla beraber kistler aşırı rahatsızlık hissine sebep oluyor ya da kendi kendine geçmiyorsa tedaviye ihtiyaç duyulur. Bu durumlarda ilk uygulanan tedavi yöntemi çeşitli hormon ilaçlarıdır. Çoğunlukla doğum kontrol hapları olan bu ilaçlar kist oluşumunu önleyici etki gösterir. Kist varlığını hala sürdürüyor veya büyüyorsa oldukça küçük bir cerrahi işlem ile karın içerisinden yumurtalıklara girilerek kist temizlenir.
Korpus Luteum Kisti Gebeliğe Engel Olur mu?
Hayır. Oldukça zararsız olan bu kistler gebeliğe engel olmamakla beraber belirtileri dışında herhangi bir sağlık problemine de sebep olmaz.
Referans:
https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/G%C3%BCvenli%20Annelik%20kat%C4%B1l%C4%B1mc%C4%B1%20kitab%C4%B11.pdf
https://www.medicalnewstoday.com/articles/320433
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. Yıllardır çalıştığı özel kliniğinde, perinatoloji alanında uzmanlaşmıştır.
