Ultrason Terimleri ve Anlamları Nedir?

Ultrason terimleri, anne karnındaki bebeğin gelişiminin öğrenilmesini sağlar. Hamilelik, bir kadının hayatında geçirdiği en önemli süreçlerden bir tanesidir. Kişiler, hamile olduğunu öğrendiği andan itibaren heyecanlanmaya başlar. Heyecan içerisine giren anne adayları, hamilelik testi yaptıktan hemen sonra doktora başvurarak ultrasonda bebeklerini görmek ve sağlık durumu ile ilgili bilgi almak isterler.

Ultrason, hamilelik boyunca sıklıkla ihtiyaç duyulan ve anne karnındaki bebeğin gelişiminin rahatça takip edilebilmesini sağlayan teknolojilerin başında yer alır. Son derece gelişmiş bir görüntüleme sistemi olan ultrason işlemlerinde pek çok tıbbi ve teknik terim kullanılır. Bu terimleri bilmeden, bebeğinizin gelişimi ve uygulanan işlem hakkında yeterli bilgiye ulaşmanız mümkün olmayabilir. Eğer siz de ultrason terimleri hakkında detaylı bilgi edinmek ve bu sayede bebeğinizin gelişimini daha yakından takip etmek istiyorsanız, yazımızın devamını okuyabilirsiniz.

Ultrason Terimleri Hangi Anlama Gelir?

Gebelik esnasında doktorun telaffuz ettiği ultrason terimleri, bebeğin gelişimi ile ilgili detaylı bilgiler edinilmesini sağlar. Bu doğrultuda ultrason terimler oldukça önemli terimlerdir. Söz konusu ultrason terimlerini aşağıdaki gibi sıralamak ve açıklamak mümkündür.

Hamilelikte Ultrason Terimleri

AC

 Ultrason görüntüleme cihazıyla bebeğin karın çevresinin kaç cm olduğunun ölçülmesi anlamına gelir. Bu işlem sayesinde bebeğin gelişiminde herhangi bir anomali olup olmadığı saptanır. 

AD

Bu terim bebeğin karnının çapını ifade etmektedir.

AFI

Doğum kesesi içinde bulunan amniyotik sıvı miktarının cihaz aracılığıyla ölçülmesi işlemidir. Amniyotik sıvının seviyesinin tespit edilmesi, gebeliğin sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi açısından büyük önem taşır. 

BPD

 BiParietal Diameter ifadesinin kısaltması olan BPD, bebeğin iki kulağı arasındaki mesafenin ölçülmesidir. Bu işlem sonucunda bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimi hakkında fikir edinilir. 

CRL

 Doğum kesesindeki bebeğin poposuyla başı arasındaki mesafenin ultrason cihazı aracılığıyla hesaplanmasına verilen isimdir. Bu işlem sayesinde hamileliğin kaçıncı haftada olduğu da tespit edilebilir.

Bebeğin gelişimi ile ilgili net bilgiler, söz konusu terimlere bakılarak ulaşılmaktadır. Bebeğin, içerisinde bulunduğu haftanın annenin son adet dönemi ile karşılaştırılması sonucunda bebeğin gelişimi yakından takip edilebilmektedir.

D

 Doppler ultrasonda kalbin pompaladığı kanın akış hızını ifade eden sayısal veridir. Bu veri sayesinde bebeğin yaşamsal fonksiyonlarının yeterli olup olmadığı ölçülür.

DD

 Anne karnındaki bebeğin gelişiminin hesaplanması ve tahmini doğum tarihinin belirlenmesi işlemidir. Bu işlem sonucunda belirlenen tarih, annenin son adet tarihiyle karşılaştırılır ve tutarsızlık varsa daha derin tetkikler yapılır.

DOPPLER

 Ses dalgaları yoluyla anne karnındaki bebeğin dokularının ve iskelet sisteminin görüntülenmesini sağlayan teknolojidir. Bu teknoloji sayesinde bebekte herhangi bir anomali olup olmadığı erkenden öğrenilebilir. 

EDD

Bebeğin ultrasondaki gelişiminin anne adayının son adet tarihiyle kıyaslanması ve bu sayede bebeğin gelişiminin tutarlı olup olmadığının tespit edilmesi işlemidir.

EDD (LMP)

Son adet tarihine göre bebeğin doğum zamanını ifade eder.

EDD (AUA)

Bebeğin anne karnındayken yapılan ölçümlerine göre doğum tarihini ifade etmektedir.

EFW

Kese içindeki bebeğin boyunun ölçülmesi ve bu sayede ağırlığının tahmini olarak belirlenmesidir. Bebeğin ağırlığının beklenen aralıkta tespit edilmesi, gebeliğin yolunda gittiği şeklinde yorumlanır.

FHR

 Anne karnındaki bebeğin kalp atışlarının dinlenmesi ve sayılması işlemine verilen addır. Dakikada 120 ila 160 arası atım tespit edilirse bebeğin kalp ritmi normal kabul edilir.

FL

 Doğum kesesindeki bebeğin uyluk kemiğinin uzunluğunun ölçülmesidir. Uyluk kemiği uzunluğu, bebeğin boyunun yaklaşık olarak belirlenmesine yardımcı olur.

GA

 Ultrason raporlarında GA (AUA) ya da GA (LMP) şeklinde geçen GA ifadesi, bebeğin gelişimini tahmini olarak hafta ve gün şeklinde ifade eder. W ifadesi haftayı, D ifadesi ise haftaya ek olarak günü belirtir.

HC

Head Circumference, yani kısaca HC işleminde bebeğin kafa çevresi ölçülür ve beyin gelişiminde herhangi bir sorun olup olmadığı incelenir.

HL

Bebeğin kol uzunluğunun ultrason cihazı aracılığıyla tespit edilmesidir. Bu işlem, bebekte down sendromu olup olmadığının tespit edilmesine yardımcı olması açısından büyük önem taşır.

LA – LV

 Doppler ultrason yöntemiyle bebeğin kalbinde görülen sol taraftaki kalp parçalarını ifade eder. LA ifadesi sol kulakçığı, LV ifadesi ise sol karıncığı gösterir. 

OFD

 Occipitofrontal Diameter ifadesinin kısaltması olan OFD, bebeğin baş kısmının uzun çaplarının hesaplanmasıdır. Bu yöntem, beyin gelişiminin takibinde kullanılır. 

RA – RV

Doppler ultrasonuyla yapılan görüntüleme işlemleri esnasında tespit edilen sağ taraftaki kalp parçalarıdır. RA ifadesi, bebeğin kalbindeki sağ kulakçığı gösterirken RV ifadesi ise bebeğin kalbindeki sağ karıncığı temsil eder.

S

 Doppler ultrason işlemlerinde dalga şeklinin tepe noktasını temsil eden sayısal veridir. Bu veri sayesinde bebeğin gelişiminin hamilelik haftasıyla uyumlu olup olmadığı kontrol edilir. 

S/D

 Doppler ultrasonda kullanılan sayısal verilerden biri olan S/D, bebeğin kan akış hızının sistol ve diyastoldaki ivmelerinin birbirine oranını verir. Bu veri, bebeğin damar gelişiminin takibini kolaylaştırır. 

VALUE

 Ultrason cihazları, bebeklerin boy ve kilolarını tahmini olarak belirler ve bu esnada sapma oranlarını da hesaplar. Value ise bebeğin tahmini kilosundaki sapma aralıklarını ifade eder.

Bu yazı ilginizi çekebilir:

Referans:

https://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/G%C3%BCvenli%20Annelik%20kat%C4%B1l%C4%B1mc%C4%B1%20kitab%C4%B11.pdf

https://srm.metu.edu.tr/tr/tip-sozlugu

Op. Dr. Ahmet Hayati

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. Yıllardır çalıştığı özel kliniğinde, perinatoloji alanında uzmanlaşmıştır.