Yenidoğan Bebek Bakımı

Bu içeriği dinleyebilirsiniz

Bebekler ilk doğduklarında anneler bebek bakımı konusunda fazlasıyla tedirgin davranabilir. Özellikle ilk defa bebek sahibi olan bireyler bebek bakımında tecrübe sahibi olmadığı için bebeklerine nasıl bacakları ile ilgili tecrübe sahibi kişilerden yardım alırlar. Bu kişiler genellikle aile büyükleri yani anneanne ve babaanne olur.

Aslında kadınlar zaten bebeklerine bakmayı doğal olarak bilirler ( anne içgüdüsü bir efsane değil! ). Yenidoğan bebeğinizi temiz, rahat ve mutlu tutmak için gerekli ipuçları ve temel bebek bakımı için bu yazı ile birlikte bir uzman gibi hissetmeye başlayacaksınız. Yenidoğan bebek bakımının nasıl yapılacağına dair endişelenmeniz çok doğal fakat stres yapmayı bırakın!. Kendinize şunu hatırlatın, bebek bezlerinin değiştirilmesinden gaz çıkartmaya pek çok şeyde az çok önceden deneyime sahip yeni ebeveynlersiniz. İlk birkaç haftada biraz dağınık olsanız bile, rahatlayın – her şeyden önce, hatalar ebeveynlik geçit törenidir ve her şeyden önce, bebeğiniz çok bağışlayıcı olacaktır. Aslında, muhtemelen deneyimsizliğinizi bile farketmeyecek ve kesinlikle tırnaklarını kesmek için birkaç gün beklediğinizi veya boynundaki sevimli kıvrımların her lekesini almadığınızı hatırlamayacaktır.

Bebeğiniz kesinlikle güzel ve muhtemelen doğmuş en tatlı minik insan, ama en çarpıcı bebeklerin bile güzel bir bakıma ihtiyacı olacak. Ve, şimdiye dek anladığınız gibi, yeni doğmuş bebekler el kitaplarıyla gelmez, bu yüzden bebeğinize en iyi şekilde bakım sağlamak için aşağıdaki listeyi sizin için hazırladık.

Yenidoğan Bebeklerde Göbek Kordonu Bakımı

Bebeğinizin hamilelik boyunca beslemesini sağlayan bu olağanüstü organ, genellikle bir iki hafta süren, kuruma ve düşme aşamasını beklerken önemli faktöre sahiptir. Bebeğinizin bez değişiminde, mide bölgesini ılık suyla temizleyin, böylece kordonun kuru kalmasını sağlayın. Banyo sırasında, kordonun biraz ıslanması sonradan kurumaya bıraktığınız sürece sorun olmaz. Hassas bölgeye kazara çarpmama veya vurmamaya dikkat edin.

Yenidoğan Bebeklerde Banyo

Yenidoğan cildinin çoğu, büyük ölçüde bir bebeğin ter bezlerinden elde edilen yağlardan oluşan verniks caseosa denilen kremsi, beyaz bir maddeyle kaplıdır. Bu katman bir bariyer görevi görür ve bebeğinizin cildini utero’da korur. Doğumdan sonra, bu doğal kaplama bebeğinizin hassas cildini sağlıklı ve nemli tutarken bakterileri engellemeye devam eder. 5- 10 gün içinde, verniks kendi kendine kaybolacak ve bu bebeğinize ilk banyosunu yaptırmak için iyi bir zaman olacaktır.

Yaşamın ilk ayında, bebeğinizin taze ve temiz kalması için bir sünger banyosunun ihtiyacı olacaktır.. Bebeğinizin vücudunu haftada üç kez ılık suya batırılmış yumuşak bir bezle yıkayın, yalnızca gerektiğinde sabun kullanarak (örneğin zorlu bebek bezi değişiminden sonra). Bebeğinize ilk aydan sonra daha yoğun banyolar yapmaya başladığınızda, haftada bir veya üç kez temizlenmeleri yeterlidir. Bebekler için özel olarak formüle edilmiş kokusuz sabun önerilir. Bebeğiniz için formüle edilen sabunların çok fazla köpürmediğini unutmayın!

Oğlunuz sünnet olmuşsa, ameliyattan sonra bir hafta boyunca her gün onu ılık suyla dikkatlice yıkayın. Her banyodan sonra iyileşirken bebek bezinden korumak için penis ucuna bir kat jel sürün. Her banyo ve bebek bezi değişiminden sonra, genellikle 10 gün içinde tamamen iyileşene kadar bu topikal bariyeri uygulamaya devam edin.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Bakımı

Yaklaşık iki- dört haftalıkken, bebeklerin yüzlerinde sivilce döküntüleri gelişmesi çok yaygındır; bunlar yanaklarını, burnunu, alnını ve çenesini kaplayan küçük sivilcelerdir. Vücuda bile yayılabilirler. Annenin hormonları hala bebeğin vücudunda dolaşımdadır, bu nedenle bunu önlemek için yapabileceğiniz hiçbir şey yoktur. Ancak panik yapmayın, bu çirkin ördek yavrusu aşaması geçicidir ve iki- altı hafta içinde kendi kendine çözülür.. Sadece banyo sırasında ılık suyla yüzlerini nazikçe temizleyin ve iyileşmeyi geciktirebilecek sivilceleri asla zedelemeyin.

İpucu
Yeni doğan bebeklerde çeşitli hastalıklar ciltteki değişiklikler ile gözlemlenebilmektedir. Morarma, döküntü, sarılık gibi normal dışı belirtileri gözlemleyerek bebeğinizde bir hastalık olup olmadığını anlayabilirsiniz. Bebeğinizin cildinde normalin dışında farklı belirtiler bulunuyorsa mutlaka bir doktora danışmalısınız.

Yenidoğan Bebeklerde Kafa Derisi

Kafatası kemikleri henüz birbirine kaynaşmamış olduğundan bir çocuğun kafasında yumuşak noktalar mevcuttur. Bebeğin kafa derisindeki deri çok hassastır ve kolayca çizilebilir. Bebeğinizin saçını yıkarken saç derisini çok sert bir şekilde ovalamaktan kaçının ve sık sık bebeğin kafasında oluşan kremsi sarı lekeleri temizleyin. Beşik kapağı, sekiz aydan küçük bebekleri etkileme eğilimindedir ve en çok yenidoğan döneminde yaygındır. Görüşler, bebeklerin neden bu lekeleri geliştirdiği konusunda farklılıklar gösterir; bunlar annenin hormonlarına veya bir tür mantar enfeksiyonuna bir reaksiyon olabilir. Beşik kapağı genellikle kendi kendine çözülürken, lekeler birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur – ebeveynler, bebeklerinin kafasını su veya zeytinyağı ile nemlendirerek lekeleri gevşetmeye yardımcı olabilir, ardından yumuşak bir fırça kullanarak hafifçe kaldırmayı deneyebilir. Beşik kapak kantarları bazı bebekler için kaşıntılı olabileceğinden, banyodan sonra nemlendirici bir shea yağı tabakası veya hindistancevizi yağı uygulanması önerilebilir.

Bebeğinizin kokusuz, bebek formülü şampuanla yapılan yumuşak bir masaja haftada birkaç kereden daha fazla ihtiyacı olmayacaktır. Saçları dolaşıyorsa, saç derisini tahriş etmekten kaçınmak için bebeklere özel ekstra yumuşak kıllı bir fırça kullanın.

Yenidoğan Tırnak Bakımı

Kesilmiş el ve ayak tırnakları bebekler için daha güvenlidir. Özellikle ellerini nasıl kontrol edeceklerini bulamayan çok küçük bebekler yüzlerini çizebilirler. Yetişkin boy kesme makası bebeğinizin tırnak ve cildini kesip kesmediğinizi görmeyi zorlaştırdığından, bebeğinize zarar vermemek için bebek makası önerilir. Keskin noktaları gidermek için bir bebek tırnak törpüsü ile tüm kenarları yuvarlayın.. Bazı ebeveynler tırnak makasından endişelendiğinde bebeğinin tırnağını ısırarak kopartmaya çalışsa da, bu tavsiye edilmez çünkü bu durum bakterileri yayabilir ya da cildi zedeleyebilir.

Yenidoğan Ağız Bakımı

Dişler geldiğinde, hem yeni dişlerini sağlıklı tutacağı hem de iyi ağız hijyeni alışkanlıkları oluşturacağı için bebekler için tasarlanmış yumuşak bir diş fırçasıyla her gün fırçalamakta yarar var. Ancak, çocuğunuzun macunun çoğunu yutması muhtemel. Bu yüzden çocuk dostu (florür içermeyen) diş macunu kullanma konusunu ihmal etmeyin.

Yenidoğan Bebeklerde Oda Isısı

Bebekler anne karnında oldukça sıcak bir ortamda bulunurlar. Doğumun gerçekleşmesi ile beraber kalp dolaşımı bebeklerde de yetişkinlere yakın bir hale gelir ve dış dünya ile uyum sağlamak için çaba gösterir. Dolayısıyla bebeklerin oda ısısının ılık olması çok daha faydalıdır. Bu sayede kendilerini anne karnında gibi hissederler ve çok daha huzurlu olurlar.

Yenidoğan Bebeklerde Emzirme

Bebeklere doğar doğmaz anne sütü vermek oldukça önemlidir. Çünkü anne sütü bebeklerin gelişimi için diğer tüm gıdalardan çok daha önemlidir. Üstelik inek ve keçi sütüne göre çok daha kolay bir şekilde sindirilir ve gaz yapmaz. Bunun dışında emzirirken anne ve bebek arasında duygusal bir bağ gelişir.

• Başlamadan önce ellerinizi yıkayın. Susamış olmanız durumunda yanınızda bir bardak su bulundurun. Sırtınız düz ve kucağınız düz olarak oturarak rahatlayın. Arkanızı desteklemek için arkanızda birkaç yastık yerleştirin. Gerektiğinde bebeğinizi göğsünüze yaklaştırmak için dizlerinizde başka bir yastık kullanın.
• Doğru pozisyonu bulun. Bebeğinizi başınızı, omuzlarınızı ve vücudunuzu düz bir çizgide destekleyerek kucağınıza yatırın.
• Bebeğinizin burnunu meme ucunuzla hizalayın. Ağzı, meme başınızı ve renkli kısmın alt bölümünü örtecek kadar geniş açılmalıdır. Olmazsa, teşvik etmek için meme ucunuzu üst dudaklarına değdirerek teşvik edin.
• Bebeğinizin göğsünüzü iyice kavradığından emin olun. Büyük bir ağız dolusu göğüs almalı ve meme ucunuz ağızlarının çatısına doğru gitmelidir. Bebeğiniz için göğsünüzü desteklemeniz gerekebilir ve solunumunu engellemediğinden emin olun!
• Yutma olup olmadığını kontrol edin. Sütünüz akmaya başladığında (düşme refleksi olarak bilinir), bebeğinizin yuttuğunu ve çenelerinin hareket ettiğini göreceksiniz. Akışınız arttıkça, göğsünüzde bir miktar karıncalanma hissedebilirsiniz – bu oldukça normaldir.
• Açlıklarını ve susuzluklarını gidermek için bebeğinizin istediği kadar ve sıklıkta beslenmesine izin verin. Bebeğiniz ne kadar çok içerse, göğüsleriniz o kadar fazla süt üretir. Bebeğiniz hala daha fazla süt istiyorsa, diğer göğsünüzü verin. Yeterli olduklarında, bebeğiniz göğsünüzü salıverecek veya uyuya kalacak.

Yenidoğan Bebek Gelişimi

Bebekler doğdukları ilk andan itibaren kilo almaya başlamaz. Vaktinde doğan normal bir bebek 2.5 g ağırlığında dünyaya gelir. Doğduktan birkaç gün sonra ise doğdukları kilonun %5ini ve %8ini kaybederler. Bu süreçte bebeğinizin kilo kontrolünü yapmakta fayda vardır.

Bebeğinizin Doyduğunu Tuvaletinden ve Kilosundan Anlayabilirsiniz.

Yeni doğum yapan pek çok annenin en büyük korkusu sütünün bebeklerini doyurmayacak olmasıdır. Yeterli derecede beslenen bir bebek doğumdan sonraki ilk aylarda günde 2.040 gram alır. Bu doğrultuda bebeğin günde 8 ve 10 kere kaka yapması yeteri derecede beslendiğini gösterir. Gün aşırı kaka yapan bebeklerde normal gelişim gösteriyor olarak kabul edilir.

Yenidoğan Bebeğiniz Ne Yapabilir ?

Refleksler

• Bebekler nasıl süt emeceklerini bilerek doğarlar. İlk birkaç gün, beslenme sırasındaki nefes almaları ile emmelerini koordine etmeyi öğrenirler.
• Yeni doğmuş bebekler ayrıca yanaklarına dokunulursa otomatik olarak bir meme ucuna döner ve üst dudakları okşandığında ağızlarını açarlar.
• Yenidoğan bebeğiniz parmağını elleriyle kavrayabilir. Düz bir yüzeye dik tutulursa, adım atma hareketi de yaparlar.

Duyular

• Yeni doğan bebekler tüm duyularını kullanabilir. İnsanlara ve nesnelere, (özellikle de yakınlarına) ve insanların yüzlerine bakarlar. Bebeğinizin yüz ifadelerinizi taklit etmeye çalıştığını fark edebilirsiniz.
• Nazik dokunuştan ve yatıştırıcı bir sesten zevk alırlar ve parlak ışıklardan ya da yüksek seslerden korkabilirler.
• Ayrıca ebeveynlerinin doğumdan kısa bir süre sonra kendilerine özgü koku ve seslerini tanırlar.

Yeni Doğan Bebeklerde Sarılık

Yenidoğan sarılığı yeni doğmuş bir bebeğin cilt ve gözlerinde sarı renk değişikliğidir. Bebeğin sarılığı, bebeğin kanında kırmızı kan hücrelerinin sarı bir pigmenti olan fazla miktarda bilirubin (bil-ih-ROO-bin) içerdiğinden oluşur.

Bebek sarılığı, özellikle 38. haftadan önce doğan bebeklerde (erken doğmuş bebeklerde) ve bazı emzirilen bebeklerde yaygın bir durumdur. Bebek sarılığı genellikle bir bebeğin karaciğeri kan dolaşımındaki bilirubinden kurtulacak kadar olgun olmadığı için oluşur. Bazı bebeklerde altta yatan bir hastalık bebek sarılığına neden olabilir.

Yenidoğan Sarılığının Belirtileri

• Cildin ve göz beyazlarının sararması – bebek sarılığının ana belirtisi – genellikle doğumdan sonraki ikinci ve dördüncü günlerde görülür.
• Bebek sarılığını kontrol etmek için bebeğinizin alnına veya burnuna hafifçe bastırın. Cilt bastığınız yerde sarı görünüyorsa, bebeğinizin hafif sarılığı olması muhtemeldir. Bebeğinizin sarılığı yoksa, ten rengi bir an için normal renginden biraz daha açık görünmelidir.
• Bebeğinizi iyi aydınlatma koşullarında, tercihen doğal gün ışığında inceleyin.

Çoğu hastanede taburcu olmadan önce bebekleri sarılık muayenesi politikası vardır. Yenidoğanların rutin tıbbi kontroller sırasında ve en az her sekiz ila 12 saatte bir hastanede sarılık muayenesi yapılmasını önerilir..

Hastane, anneleri ve yeni doğanları doğumdan sonraki 72 saat içinde taburcu eder. Ebeveynler için bebeklerini doğumdan birkaç gün sonra muayene için getirmeleri çok önemlidir, çünkü bilirubin seviyeleri doğumdan 3-7 gün sonra en yüksek seviyeye çıkar.

Referans:

https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cocuk_ergen_db/dokumanlar/yayinlar/Kitaplar/1.2_revizyon_19.11.2019_Temel_Yenidogan_Bakimi_Kitabi_1.pdf

https://www.ttb.org.tr/STED/sted0104/bebek.pdf