Çoğu bebek 10-18 ay arası dönemde yürümeye başlar. Ancak her bebeğin farklı olduğunu hiçbir zaman unutmamalısınız. Bebeğiniz yürümekte zorlanmış ya da bir anda yürümeye başlamış olabilir. Yürümesine yardımcı olmak için bebeğinizi cesaretlendirmek ve yürüme pratikleri yaptırmaya çalışmak en etkili yol. Fakat onu zorla yürütmeye çalışmayın, bu zorlama bebeğiniz üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
İçindekiler
Bebeğimin Ayakta Durmayı Öğrenmesi İçin Neler Yapabilirim?
Bebeğinizin ayakta durabilmek için kaslarını güçlendirmeye ihtiyacı var. Ona yardımcı olmak için koltuk altlarından tutup kucağınızda ya da yumuşak bir zeminde yavaşça zıplatmayı deneyebilirsiniz. Ayakta durmak ve yürümek arası geçen süreçte bebeğiniz dizlerini nasıl kırması gerektiğini öğrenmeye ihtiyaç duyacaktır. Bu yüzden bu dönemden başlayarak yatar pozisyondayken bebeğinize diz kırıp bacak uzatma hareketi yaptırmak hem kaslarını güçlendirir hem de bu hareketi öğrenmesine yardımcı olur.
Son yıllarda yapılan araştırmalar yürüteç kullanımının bebeğin yürümesine hiçbir yardımı olmadığını, hatta bebeklerin motor kabiliyetlerini yavaşlattığını ortaya koymuştur. Bu yüzden doktorlar özellikle yürüme döneminde yürüteç kullanımını desteklememektedir. Bunun yerine ana kucağı kullanarak bebeklerin hareket alanını arttırıp motor kabiliyet gelişimini hızlandırmak önerilen yöntemler arasında. Bebeğinizin ayağa kalkmasına yardımcı olmak için sevdiği oyuncaklara uzanmasını teşvik edebilirsiniz. Eğer ayağa kalkmak istediğini fark ederseniz ellerinden tutup kalkmasına yardımcı olmak da faydalı olacaktır. Bu yolu kullanarak ona oturma ve kalkma hareketlerini de gösterebilirsiniz. Ancak bebeğinizde böyle bir istek görmüyorsanız onu zorlamamak en iyisi olacaktır.
Bebeğinizin Destek Alarak Yürümesine Yardımcı Olun
Bebeğin ilk adımlarını atmaya başladığı dönem birçok anne baba için sırt ve bel ağrılarının başlangıcı anlamına gelir. Elbette çocuğunuzu ellerinden tutarak yürütmek bu süreçte çok etkili bir yol, yapabildiğiniz ölçüde buna devam edin. Ancak sürekli yürümek istediği bu dönemde ağrılarınız sebebiyle bebeğinize engel olmak istemiyorsanız mobilyaları bebeğinizin yetişip tutunabileceği şekilde yan yana yerleştirmeyi deneyin. Böylece siz koltukta oturup ilk adımlarını izlemenin keyfini çıkarırken bebeğiniz de yürüme egzersizlerine hız kesmeden devam edebilir. Destek alıp ilerleyebileceği tekerlekli oyuncaklar da bu dönemde önemli bir yardımcıdır. Ancak bu oyuncakları kullanırken bebeğinizin dengesini yeterince sağlayabildiğinden emin olmanızda fayda var. Bebeğiniz için yaptığınız ayakkabı seçimlerine önem verin. Gelişimini engellememek ve hareketini kısıtlamamak için yerler temiz ve güvenli olduğu sürece bebeğinize evin içinde ayakkabı giydirmeyin. Dışarıda giydiği ayakkabıların esnek ve hafif olmasına dikkat edin. Bebeğinizin çabalarına karşı ilgi ve sevgi göstermeyi ihmal etmeyin ve yapmak istemediği sürece onu yürümeye ve ayakta durmaya zorlamayın.
İlk Adımları İçin Bebeğinizi Cesaretlendirin
Hiçbir yerden destek almadan dengesini sağlamayı başardıktan sonra bebeğiniz için ilk adımlarını atma zamanı gelmiş demektir. Bunun bebeğiniz için ne kadar yeni ve korkutucu olabileceğini aklınızda tutun. Kendine güvenmesini sağlamak için önce hiçbir yere tutunmadan ayakta durabildiğini ona gösterin, bunu bir oyuna dönüştürüp sayı sayabilir ya da şarkı söyleyebilirsiniz. Yine çeşitli oyunlarla bebeğinizin oturmaktansa yürümeyi tercih etmesini sağlamaya çalışın. Odanın bir köşesinde durup size doğru gelmesini isteyebilirsiniz. İlk adımlarından sonra ona olan sevginizi mutlaka gösterin. Bebeğiniz için güvenli alanlar yaratıp düşmeyi ve kalkmayı öğrenmesini sağlamak onu cesaretlendirmek ve pratik yapmasını sağlamak için oldukça önemli.
Hangi Durumlarda Endişelenmeliyim?
Bebeğinizin ayakları düz taban gibi gözükebilir. Bu durum 2-3 yaşına kadar çoğunlukla normaldir. Bebeklerin ayaklarında şişkinlik 2-3 yaşına kadar devam eder, bu da ayaklarının düz taban gibi gözükmesine sebep olur. Şişkinlik zamanla kendi kendine inecektir. Yürümeye başladığı andan itibaren ilk 6 ay ayaklarını içe basması da normal karşılanan bir durumdur. Eğer bebeğiniz 6 aydan sonra ayaklarını içe basmaya devam ediyorsa mutlaka bir pediatriste danışın. Eğer bebeğiniz dikkat çekici derecede çok ya da sürekli tek bir yana doğru düşüyorsa ve bacakları hareketini sağlayacak esneklikte değilse bu eklem ya da omurgasıyla ilgili problemlere işaret ediyor olabilir. Bu durumda da vakit kaybetmeden doktorunuza danışın.
Referans:
https://ailevecalisma.gov.tr/media/5634/motor-fonksiyonel-problemi-olan-cocuklar-aile-egitim-rehberi.pdf
https://www.whattoexpect.com/first-year/first-steps/
Ege Üniversitesi Psikoloji bölümü mezunu, uzmanlık alanı; Çocuk, Ergen ve Anne psikolojisi, özgüven eksikliği, depresyon, öfke kontrolü gibi bir çok psikolojik alanlarda çalışmalar yapmaktadır.